Chế Độ Dinh Dưỡng Tốt Cho Người Mắc Bệnh Giảm Tiểu Cầu

Bệnh tiểu cầu thấp là chứng bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi tuy nhiên thường gặp nhất ở trẻ em và người trẻ tuổi, nữ nhiều hơn nam. Để cải thiện tình trạng bệnh thì chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng. Để biết bệnh tiểu cầu thấp nên và không nên ăn gì bạn có thể cùng Thuocthang.com.vn tham khảo những thông tin dưới đây:

Chế Độ Dinh Dưỡng Tốt Cho Người Mắc Bệnh Giảm Tiểu Cầu

Tình trạng giảm tiểu cầu đột ngột có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của cả cơ thể như xuất huyết ruột, xuất huyết não,... Do đó, cần có các biện pháp tăng tiểu cầu trong máu như dùng thuốc hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống. Trong đó, tăng số lượng tiểu cầu bằng chế độ ăn uống là phương pháp tự nhiên, an toàn, tránh được các tác dụng phụ không mong muốn. Sau đây là một số loại thực phẩm giúp tăng số lượng tiểu cầu trong máu mà bạn nên bổ sung thường xuyên trong bữa ăn hàng ngày.

GIẢM TIỂU CẦU (TIỂU CẦU THẤP) LÀ BỆNH GÌ?

Tiểu cầu (platelets hay thrombocytes) là một trong ba loại tế bào máu của cơ thể. Tiểu cầu được sinh ra từ tủy xương và có kích thước rất nhỏ. Tiểu cầu đóng góp vai trò quan trọng trong nhiều quá trình bao gồm đông cầm máu, tạo cụ máu đông, co cục máu đông, co mạch và sửa chửa, miễn dịch, viêm, xơ vữa động mạch.

Trong số các chức năng của tiểu cầu, chức năng giúp đông máu, cầm máu là quan trọng nhất. Khi tiểu cầu tham gia vào quá trình đông máu, chúng phải trải qua giai đoạn biến đổi hình dạng để kết dính với nhau tạo nút chặn tiểu cầu và cục máu đông. Chúng tập trung thành từng đám dính chặt vào thành mạch nơi có tổn thương và giải phóng các chất làm đông máu, giúp cơ thể cầm máu và bảo vệ thành mạch không bị rò rỉ. Khi số lượng tiểu cầu bị thiếu hụt, quá trình đông máu không được diễn ra bình thường, từ đó dẫn đến tình trạng xuất huyết.

Các triệu chứng giảm tiểu cầu chỉ xảy ra khi số lượng tiểu cầu đặc biệt thấp dưới 150.000 tế bào/mL. Ở mức độ nhẹ, chúng hầu như không gây triệu chứng. Khi các triệu chứng xảy ra, chủ yếu là: Dễ bầm tím, có đốm đỏ sẫm trên da (đốm xuất huyết), đau đầu sau khi bị thương nhẹ, chảy máu tự phát hoặc chảy máu quá nhiều, chảy máu miệng hoặc mũi sau khi đánh răng,... Nếu số lượng tiểu cầu quá thấp, nó có thể dẫn tới nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Do vậy, cần biết cách tăng số lượng tiểu cầu trong máu bằng cách dùng thuốc hoặc phương pháp tự nhiên - điều chỉnh chế độ ăn uống. Trường hợp mắc các bệnh như sốt xuất huyết giảm tiểu cầu, sốt virus, có thể bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân truyền tiểu cầu qua đường tĩnh mạch để khôi phục số lượng tiểu cầu bình thường.

CÁC LOẠI THỰC PHẨM GIÚP TĂNG SỐ LƯỢNG TIỂU TỰ NHIÊN

Nếu đang tìm kiếm một phương pháp tăng tiểu cầu một cách tự nhiên, người bệnh có thể tăng cường tiêu thụ những loại thực phẩm dưới đây:

1. Thực Phẩm Giàu Folate

Folate là một loại vitamin B rất cần thiết cho các tế bào máu, giúp tăng số lượng tiểu cầu. Axit folic chính là dạng tổng hợp của folate. Người lớn cần ít nhất 400mcg folate/ngày và phụ nữ mang thai cần 600mcg/ngày. Những thực phẩm có chứa folate hoặc axit folic gồm: Rau lá xanh đậm, gan bò, ngũ cốc ăn sáng, các loại sữa, cơm,...

Người dùng chú ý không tiêu thụ quá nhiều axit folic từ các chất bổ sung vì hàm lượng cao có thể gây cản trở chức năng của vitamin B12. Còn việc ăn nhiều thực phẩm giàu folate sẽ không gây ảnh hưởng gì;

2. Thực Phẩm Giàu Vitamin B12

Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng cho sự hình thành của các tế bào hồng cầu. Mức độ vitamin B12 thấp có thể khiến số lượng tiểu cầu bị giảm. Người trên 14 tuổi cần 2,4mcg vitamin B12/ngày. Phụ nữ mang thai và cho con bú cần 2,8mcg vitamin B12/ngày.

Vitamin B12 có trong các sản phẩm từ động vật như: thịt bò và gan bò, trứng, cá hồi, cá ngừ, ngao, sò, các chế phẩm từ sữa. Những người ăn chay có thể ăn các thực phẩm như ngũ cốc, sữa hạnh nhân, cam, sữa đậu nành,... để bổ sung vitamin B12 cho cơ thể.

3. Thực Phẩm Giàu Vitamin C

Vitamin C đóng vai trò quan trọng đối với hệ thống miễn dịch của cơ thể. Vitamin C còn giúp các tiểu cầu hoạt động tốt, tăng cường khả năng hấp thu sắt cho cơ thể (sắt là chất thiết yếu đối với tiểu cầu).

Có nhiều loại trái cây và rau quả giàu vitamin C, đó là bông cải xanh, trái cây họ cam quýt (cam, bưởi), quả kiwi, xoài, dứa, lựu, dâu tây, ớt chuông,... Chú ý, vì nhiệt độ cao có thể làm phá hủy vitamin C nên tốt nhất bạn nên ăn sống các thực phẩm giàu vitamin C nếu có thể.

4. Thực Phẩm Giàu Vitamin D

Vitamin D góp phần quan trọng đối với hoạt động của xương, cơ bắp, dây thần kinh và hệ thống miễn dịch. Bên cạnh đó, vitamin D cũng đóng vai trò thiết yếu trong chức năng của các tế bào tủy xương sản xuất tiểu cầu và các tế bào máu khác.

Cơ thể có thể sản xuất vitamin D thông qua tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận được đủ ánh sáng mặt trời mỗi ngày, đặc biệt là vào những tháng mùa đông. Người trưởng thành từ 19 - 70 tuổi cần 15mcg vitamin D/ngày.

Vì vậy, có thể bổ sung vitamin D từ thực phẩm để tăng tiểu cầu. Những thực phẩm giàu vitamin D gồm: Lòng đỏ trứng, cá hồi, cá ngừ, cá thu, dầu gan cá, sữa chua, ngũ cốc ăn sáng, nước cam, sữa đậu nành, nấm,...

5. Thực Phẩm Giàu Vitamin K

Vitamin K đóng vai trò quan trọng đối với quá trình đông máu và sức khỏe của xương. Lượng vitamin K cần thiết cho nam giới trưởng thành từ 19 tuổi trở lên là 120mcg/ngày và nữ giới là 90mcg/ngày. Vì vậy, cần bổ sung vitamin K từ những thực phẩm như củ cải, bông cải xanh, cải xoăn, rau bina, đậu nành, dầu đậu nành, bí ngô,...

6. Thực phẩm giàu axit amin

Các loại thực phẩm giàu axit amin có thể giúp tăng tiểu cầu. Axit amin có lợi quá trình tạo huyết khối, đây là quá trình cơ thể tạo ra các tế bào máu mới trong cơ thể.

7. Thực phẩm giàu chất chống viêm và giàu chất chống oxy hoá

Chế độ ăn uống giàu những chất này hỗ trợ sản xuất máu. Do đó, bạn phải tăng lượng lượng rau, ngũ cốc nguyên hạt, đậu hữu cơ, vv

Các thực phẩm giàu chất chống oxy hoá được biết là giúp vô hiệu hóa các gốc tự do gây hại và do đó giúp xử lý số lượng tiểu huyết cầu thấp.

8. Thực phẩm giàu axit béo Omega-3

Những loại thực phẩm này bao gồm hạt lanh, óc chó, cá và rau bina. Những thực phẩm này giúp tăng cường hệ thống miễn dịch cũng như mức tiểu cầu trong máu. Do đó, tiêu thụ nhiều hơn những thực phẩm này giúp khắc phục mức tiểu cầu thấp.

9. Thực Phẩm Giàu Chất Sắt

Sắt là thành phần quan trọng đối với tế bào hồng cầu và tiểu cầu. Sắt có thể làm tăng số lượng tiểu cầu ở những người bị thiếu máu do thiếu sắt. Nam giới trên 18 tuổi và nữ giới trên 50 tuổi cần 8mg sắt/ngày. Phụ nữ 19 - 50 tuổi cần 18mg sắt/ngày. Phụ nữ mang thai cần 27mg sắt/ngày.

Nên bổ sung thực phẩm giàu chất sắt vào chế độ ăn uống để tăng tiểu cầu. Những thực phẩm giàu chất sắt bao gồm: Hàu, gan bò, ngũ cốc ăn sáng, đậu lăng, đậu hũ, socola đen, hạt bí,... Nên ăn các thực phẩm giàu chất sắt với vitamin C để tăng cường khả năng hấp thụ. Tránh ăn thực phẩm giàu canxi hoặc bổ sung canxi cùng lúc với thực phẩm giàu chất sắt.

Ngoài ra, quả chà là cũng là một trong những loại thực phẩm giúp cải thiện tình trạng giảm lượng tiểu cầu trong máu. Quả chà là chứa nhiều sắt và các chất dinh dưỡng cần thiết khác giúp tăng số lượng tiểu cầu tự nhiên.

Ngoài ra, Người bệnh muốn tăng số lượng tiểu cầu có thể sử dụng một số chất bổ sung như chất diệp lục: Là một sắc tố xanh có trong thực vật, Sử dụng chất diệp lục có thể làm giảm một số triệu chứng của tình trạng giảm tiểu cầu. Các chất bổ sung từ tảo rất giàu chất diệp lục, là lựa chọn bổ sung tiềm năng cho người có số lượng tiểu cầu thấp.

Như bạn đã biết, chi tiết về chế độ ăn giúp tăng lượng tiểu cầu có thể khác nhau tùy thuộc vào loại thực phẩm. Tuy nhiên, tất cả chế độ ăn đều có một điểm chung đó là đều phải tốt cho sức khỏe.

Để tiếp nhận được lợi ích đối đa từ thực phẩm bạn tiêu thụ, bạn nên chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng như rau củ tươi, hạn chế thực phẩm ít dưỡng chất. Hãy giúp cơ thể hấp thụ được càng nhiều dưỡng chất từ thực phẩm càng tốt

BỆNH NHÂN GIẢM TIỂU CẦU NÊN KIÊNG ĂN GÌ?

Để nhanh hồi phục, tránh tình trạng bệnh trở nên nặng hơn, bạn cần tránh các loại thực phẩm dưới đây để giảm các triệu chứng bệnh.

- Nho đen, tỏi, gừng, cà chua, dầu cá: đây là những thực phẩm gây trở ngại cho qúa trình đông máu nếu ăn lượng lớn vào cơ thể.  Vì thế người bị bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu cần lưu ý hạn chế ăn những loại thực phẩm trên.

- Tránh những thực phẩm như bánh kẹo ngọt, đường, hoặc những loại trái cây có hàm lượng đường lớn như chuối, đu đủ, hồng xiêm…, vì đường góp phần thúc đẩy quá trình tạo acid gây bệnh.

- Cần hạn chế những loại đồ uống có gas, các loại nước tăng lực hoặc các loại hoa quả lên men vì chúng có tác động trực tiếp làm giảm số lượng tiểu cầu.

- Những sản phẩm sữa hoặc sản phẩm pha chế có sữa không nên uống vì khi hệ miễn dịch suy giảm khiến cho việc hấp thu sữa và các chế phẩm từ sữa gặp nhiều khó khăn.

- Người bị bệnh không nên ăn những thực phẩm đông lạnh, uống nước lạnh hoặc có đá lạnh, không nên ăn thức ăn cứng để tránh làm tổn thương niêm mạc khoang miệng và tiêu hóa.

Bên cạnh các món ăn, đồ uống cũng có thể ảnh hưởng đến tình trạng giảm tiểu cầu. Nước lọc sẽ là lựa chọn tốt nhất cho người bệnh, cần hạn chế cà phê, rượu trong giai đoạn này. Tuy nhiên, bạn nên tìm kiếm lời khuyên y tế đầu tiên vì chế độ ăn một mình có thể không đủ để khôi phục số lượng tiểu cầu bình thường.

Nguyễn Ngọc