Suy buồng trứng sớm là sự ngừng hoạt động của hai buồng trứng ở phụ nữ trẻ, có thể dẫn đến vô sinh. Hiểu về nguyên nhân gây suy buồng trứng sớm sẽ giúp phụ nữ phòng tránh cũng như đối phó với biến chứng của căn bệnh này.
SUY BUỒNG TRỨNG SỚM LÀ GÌ ?
Buồng trứng là cơ quan sinh sản của phụ nữ, giúp nuôi dưỡng trứng trưởng thành để rụng và thụ thai. Cũng như chu trình của bất kỳ bộ phận nào, buồng trứng cũng sẽ đến giai đoạn lão hóa. Thường thì người phụ nữ bắt đầu có dấu hiệu lão buồng trứng vào thời kỳ mãn kinh. Khi đó, buồng trứng không còn hoạt động được như bình thường, cơ thể người phụ nữ cũng bắt đầu có dấu hiệu như: Cơn bốc hỏa, nóng, vã mồ hôi về đêm, dễ kích động tâm lý, khó tập trung, cảm xúc thất thường,... Đồng thời, người phụ nữ cũng có xu hướng ít quan tâm đến tình dục hơn, âm đạo khô gây đau khi quan hệ tình dục, mất khả năng sinh sản. Nồng độ hormon estrogen trong cơ thể phụ nữ giảm cũng khiến cho kinh nguyệt không đều và mất dần, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và cuộc sống của chị em.
Suy buồng trứng sớm là hiện tượng buồng trứng bị lão hóa trước tuổi, ngừng hoạt động chức năng ở phụ nữ từ sau tuổi dậy thì và trước 40 tuổi. Khi gặp tình trạng này, chị em sẽ có những biểu hiện hệt như phụ nữ lão hóa buồng trứng ở tuổi mãn kinh. Kéo theo đó chính là chu kỳ kinh nguyệt bất thường, loãng xương, trầm cảm, lo âu và nguy hiểm nhất là ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản, thậm chí là vô sinh.
NGUYÊN NHÂN SUY BUỒNG TRỨNG SỚM
Có hai nhóm nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, đó là nguyên nhân tự phát và nguyên nhân chủ quan.
1. Nguyên Nhân Tự Phát
Ở những phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt, lượng hormone estrogen trong cơ thể bị thay đổi, dễ dẫn đến rối loạn chuyển hóa chất béo, khiến buồng trứng bị suy chức năng sớm. Nếu để lâu, không chữa trị kịp thời, có thể dẫn đến đột ngột tắt kinh hay mất kinh, suy buồng trứng sớm dẫn đến vô sinh .
Đột nhiên bị tắt kinh cũng là một trong những nguyên nhân gây suy buồng trứng sớm, thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi sinh nở. Biểu hiện thường thấy, đó là: Kinh nguyệt của phụ nữ ít dần, thưa dần, đồng thời xuất hiện những triệu chứng ở thời kỳ mãn kinh như khô âm đạo, bốc hỏa, bực bội cáu gắt...
Nhân tố miễn dịch: Các bệnh tự miễn như viêm tuyến giáp tự miễn có thể đi kèm với suy buồng trứng sớm.
2. Nguyên Nhân Chủ Quan
Nguyên nhân chủ quan gây suy buồng trứng sớm có thể do:
Nạo phá thai không những gây tổn thương tử cung, mà có thể gây ra tình trạng rối loạn chức năng buồng trứng, khiến buồng trứng không thể sản sinh ra trứng một cách bình thường, có chất lượng đều đặn. Lượng hormon sinh ra cũng có thể bị ảnh hưởng.
Ngoài ra, nếu liên tục nạo phá thai hoặc nạo phá thai không an toàn thì khả năng viêm nhiễm buồng trứng hoặc tắc ống dẫn trứng,cắt bỏ một bên buồng trứng hoàn toàn có thể xảy ra, gây nguy hại và lão hóa buồng trứng sớm.
Không giữ vệ sinh “vùng kín” sạch sẽ, có quan hệ tình dục không an toàn, lây nhiễm bệnh tình dục, nhiễm virus herpes... đều có thể là nguyên nhân của tình trạng nhiễm trùng đường sinh sản. Nếu để tình trạng nhiễm trùng lan rộng, không được điều trị kịp thời có thể làm suy giảm khả năng hoạt động của buồng trứng, gây suy buồng trứng sớm ở phụ nữ trẻ chưa đến độ tuổi mãn kinh.
Giảm cân quá mức: Giảm cân quá mức khiến lượng chất béo bên trong cơ thể bị giảm nhanh gây ảnh hưởng đến lượng estrogen. Từ đó khiến kinh nguyệt bị rối loạn, thậm chí có thể bị tắt kinh, suy buồng trứng sớm.
Thói quen có hại: Hút thuốc lá, uống rượu bia không những gây hại cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản do suy giảm lượng hormon sinh dục.
Áp lực tinh thần quá lớn: Phụ nữ nếu rơi vào tình trạng căng thẳng quá mức, stress do công việc hoặc cuộc sống, lâu dần có thể làm rối loạn chức năng thần kinh thực vật. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự điều tiết nội tiết trong cơ thể, làm suy giảm chức năng buồng, giảm lượng hormon estrogen sản xuất ra, từ đó dẫn đến suy buồng trứng sớm.
- Kích trứng: Kích trứng là biện pháp để tăng khả năng có thai vì tác dụng chính của thuốc kích thích rụng trứng là kích thích buồng trứng tạo ra nhiều nang noãn, làm cho nang noãn chín và vỡ ra để trứng phóng ra ngoài, đi vào vòi trứng gặp tinh trùng để thụ tinh. Nhưng nếu quá kích thì sẽ nhiều nang noãn ở buồng trứng cùng phát triển và gây ra sự ứ dịch trong bụng, ảnh hưởng đến các cơ quan trong ở bụng. Thậm chí, các biến chứng này còn có thể gây ra xoắn (buồng trứng to quá phát), chảy máu buồng trứng...
- Suy buồng trứng sớm do điều trị bệnh: Phụ nữ phải cắt cả hai bên hoặc một bên buồng trứng có thể khiến cho chức năng của buồng trứng bị rối loạn gây suy buồng trứng sớm trước tuổi 40.
- Nhiễm virus: Những loại virus gây bệnh như: Virus herpes simplex (HSV), virus gây bệnh quai bị có thể gây viêm buồng trứng hoặc buồng trứng tự miễn làm tổn hại và suy buồng trứng sớm
CÁC TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP CỦA SUY BUỒNG TRỨNG SỚM
Triệu chứng thường gặp nhất của bệnh là kinh nguyệt không đều. Đôi khi không chú ý đến hiện tượng này và cho rằng đó là do stress.
Một số phụ nữ bị suy buồng trứng sớm có những triệu chứng khác tương tự mãn kinh tự nhiên, bao gồm cơn bốc hỏa, vã mồ hôi về đêm, dễ kích động, khó tập trung tư tưởng, ít quan tâm đến tình dục, đau khi quan hệ tình dục, âm đạo khô, mất khả năng sinh sản, rối loạn tiết niệu (tiểu nhiều lần, són tiểu…).
Bệnh suy buồng trứng sớm do nồng độ hormone giảm nên bệnh nhân có thể mắc một số bệnh như: stress, loãng xương, suy tuyến giáp, bệnh tim (do những thay đổi về nội tiết tố dẫn đến tăng nguy cơ phát triển bệnh tim sau này),….ảnh hưởng đến sức khỏe của người phụ nữ.
Vào giai đoạn muộn, nhiều người còn bị hạ huyết áp và sạm da… Nếu không phát hiện bệnh kịp thời, khi xảy ra sự cố cần phẫu thuật, bệnh nhân dễ rơi vào tình trạng nguy hiểm.
BIẾN CHỨNG CỦA SUY BUỒNG TRỨNG SỚM
+ Vô sinh: Suy buồng trứng sớm gây rối loạn kinh nguyệt, thậm chí là mất kinh hoàn toàn và dẫn tới hậu quả vô sinh ở phụ nữ;
+ Loãng xương: Hormone estrogen có vai trò giúp giữ cho xương chắc khỏe ở phụ nữ. Hàm lượng estrogen sụt giảm ở phụ nữ mãn kinh hay phụ nữ bị suy buồng trứng sớm sẽ dẫn tới loãng xương, đau nhức xương khớp;
+ Lo âu, trầm cảm: Những lo lắng về sức khỏe, nhan sắc, khả năng mang thai cộng với tác động từ sự sụt giảm hormone estrogen có thể khiến bệnh nhân suy buồng trứng rơi vào trạng thái khủng hoảng, lo âu và đáng sợ hơn là nguy cơ mắc bệnh trầm cảm. Do đó, người nhà cần động viên an ủi bệnh nhân để giúp bệnh nhân vượt qua rào cản bệnh tật;
+ Bệnh tim mạch: Tuy rất hiếm gặp ở phụ nữ trẻ bị suy buồng trứng sớm, nhưng nếu kết hợp thêm một số tác nhân xấu khác thì có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim mạch về sau này;
+ Suy chức năng tuyến giáp trạng: Tuyến giáp kiểm soát sự chuyển hóa của cơ thể. Giảm hormon tuyến giáp sẽ ảnh hưởng đến chuyển hóa và ảnh hưởng tới nhiều cơ quan trong cơ thể, trí tuệ về thể chất sa sút.
Hi vọng những thông tin về suy buồng trứng sớm sẽ cung cấp cho bạn đọc kiến thức hữu ích. Tuy nhiên, bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Hoàng Quyên
Ngoài việc chọn các loại thực phẩm tốt cho bà bầu, thì bạn cũng cần chọn những loại nước uống tốt khi mang thai bởi cơ thể cần được cung cấp đủ nước để duy trì các hoạt động trong cơ thể một cách bình thường.
Lấy lại vóc dáng sau khi sinh con là mong muốn của nhiều bà mẹ. để cân nặng có thể trở về con số lý tưởng thì mẹ bỉm cần có chế độ ăn uống và tập luyện.
Trong thai kỳ, acid folic đảm nhận vai trò trong sự hình thành và phát triển của hệ thần kinh thai nhi, bao gồm não bộ, tủy sống và chống các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng. Vì vậy việc bổ sung acid folic cần được thực hiện từ trước khi mang thai và kéo dài trong những tháng tiếp theo của thai kỳ để thai nhi có thể phát triển khỏe mạnh.
Đau lưng khi mang thai là tình trạng rất thường gặp ở bà bầu. Có tới 80% những bà mẹ bầu có triệu chứng bị đau lưng khi mang thai. Hầu hết các trường hợp đều chỉ xuất hiện triệu chứng đau lưng thoáng qua rồi sẽ mất đi dần, thế nhưng cũng có những trường hợp các cơn đau kéo dài dai dẳng, gây nhiều khó chịu.
Khi mang thai, bên cạnh niềm hạnh phúc được làm mẹ, người phụ nữ phải trải qua biến động cho toàn bộ cơ thể và hệ thống tĩnh mạch, và Phù chân là hiện tượng sinh lý bình thường ở người phụ nữ mang thai nhất là trong 3 tháng cuối thai kỳ.
Chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dưỡng chất với nhiều loại thực phẩm lợi sữa là một chế độ rất quan trọng đối với những mẹ bầu sau sinh nếu muốn duy trì nguồn sữa dồi dào đầy đủ chất dinh dưỡng cho con mình.
Trong 3 tháng cuối cùng của thai kì, các bà bầu thường gặp phải hiện tượng phù chân hay còn gọi là “xuống máu chân”. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường khi mang thai nhưng cũng gây ra không ít khó khăn, bất tiện cho các mẹ. Thêm vào đó, sưng phù có thể là tín hiệu ban đầu của tiền sản giật. Rất nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Sinh non là một nỗi ám ảnh lớn với nhiều mẹ bầu vì trẻ phải đối mặt với nhiều nguy cơ bệnh tật nguy hiểm, thậm chí tử vong. Một trong nhưng yếu tố liên quan đến sinh non là kích thước cổ tử cung ngắn.
Khi mang thai, ngoài niềm vui được làm mẹ thì nhiều thói quen thường ngày bà bầu phải tránh. Trong đó có thói quen dùng mỹ phẩm. Có những thành phần mỹ phẩm cần tránh khi mang thai vì gây hại cho thai nhi.