Tràn Dịch Màng Phổi Và Cách Điều Trị Hiệu Quả Nhất

Tràn dịch màng phổi là sự tích tụ quá nhiều chất lỏng trong phổi hoặc giữa phổi và lồng ngực. Bình thường, trong phổi có một lượng nhỏ chất lỏng để bôi trơn màng phổi, giúp phổi di động mượt mà trong khoang phổi. Quá nhiều chất lỏng tích tụ có thể gây áp lực lên phổi, làm cho bạn thở khó khăn. 

Tràn Dịch Màng Phổi Và Cách Điều Trị Hiệu Quả Nhất

TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI LÀ GÌ ?

Tràn dịch màng phổi là một trong những tình trạng sức khỏe phổ biến trong đời sống con người. Hiện tượng này xảy ra do sự tích tụ quá nhiều chất lỏng trong phổi, giữ phổi hoặc lồng ngực. Theo các bác sĩ và các chuyên gia Y tế, trong phổi chúng ta bình thường có một lượng nhỏ chất lỏng để bôi trơn màng phổi. Nó giúp cho phổi di động dễ dàng hơn trong khoang phổi.

Trường hợp phổi tích tụ quá nhiều chất lỏng có thể gây áp lực lên phổi làm cho người bệnh cảm thấy khá khó khăn trong việc thở. Trong đời sống có rất nhiều nguy cơ, nhân tố dẫn đến bệnh tràn dịch màng phổi. Tại Viêt Nam hàng năm có khoảng 1000 trường hợp mới được chẩn đoán tràn dịch màng phổi. Tùy mức độ và nguyên nhân lành tính hay ác tính mà có thể gây ra nhiều biến chứng thậm chí tử vong.

Tràn dịch màng phổi không phải là một bệnh mà một hội chứng gây ra bởi nhiều bệnh khác nhau. Tràn dịch màng phổi tìm được nguyên nhân chiếm 80-90%, tràn dịch màng phổi không rõ nguyên nhân chiếm 10-20%.

NGUYÊN NHÂN TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI

Bạn có thể bị mắc bệnh tràn dịch màng phổi do biến chứng của nhiều loại bệnh khác nhau như:

- Nhiễm trùng ở phổi với các bệnh như: áp-xe phổi vỡ, viêm phế nang, bụi phổi, khí phế thũng, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính...

- Bệnh tràn dịch màng phổi có thể bị mắc do những cơn hen suyễn nặng hoặc chấn thương lồng ngực xuyên thủng phổi.

- Những tổn thương phổi do gãy xương sườn, áp xe cơ hoành hoặc một số cơ quan khác vỡ tràn vào màng phổi.

- Bệnh lao phổi là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến bệnh tràn dịch màng phổi chiếm tới 40%.

- Bệnh cũng có thể là hậu quả do một số thủ thuật như nội soi phế quản, dẫn lưu màng phổi, chọc dò.

- Một trong những loại ung thư có thể dẫn đến bệnh tràn dịch màng phổi là ung thư bạch huyết bắt đầu trong hệ thống miễn dịch, Ung thư biểu mô là một loại ung thư liên quan đến chất amiang được hình thành trên các mô mỏng có tác dụng trong việc bảo vệ, bao phủ phổi và vùng bụng.

- Những người có nồng độ protein trong máu thấp ở khi bị xơ gan cũng có thể làm tràn dịch màng phổi ở giai đoạn cuối.

- Ngoài ra, bạn còn có thể gặp một số trường hợp bệnh khác dẫn đến tràn dịch màng phổi như: tắc mạch phổi, lupus và các bệnh tự miễn khác, phương pháp điều trị như hóa trị và xạ trị, suy tim sung huyết...

TRIỆU CHỨNG TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI

- Đau ngực là triệu chứng khởi đầu và điển hình của tràn dịch màng phổi. Đau âm ỉ phía bên tràn dịch, nhất là khi nằm nghiêng về phía bên đó thì sẽ đau tăng lên.

- Ngoài đau ngực, tràn dịch màng phổi còn gây khó thở. Đồng thời có thể có sốt, sốt thường biểu hiện của triệu chứng nhiễm trùng do vi sinh vật gây ra và là phản ứng của cơ thể.

- Ho khan cũng có thể xuất hiện khi tràn dịch màng phổi nhưng số lần nhiều hay ít cũng như sốt cao hay sốt vừa còn tùy thuộc vào căn nguyên gây bệnh (viêm phổi do vi sinh vật, lao phổi thì ho nhiều hơn các bệnh như: áp-xe gan, áp-xe cơ hoành…).

Để chẩn đoán xác định tràn dịch màng phổi, ngoài khám lâm sàng người bệnh có thể được chỉ định chụp X-quang phổi, chụp cắt lớp vi tính (CT), siêu âm màng phổi.

Nếu có điều kiện chọc dò màng phổi để quan sát màu sắc, tính chất của dịch, xét nghiệm dịch màng phổi bằng các phương pháp khác nhau để tìm nguyên nhân gây bệnh.

Hậu quả của tràn dịch màng phổi ảnh hưởng rất lớn đến hô hấp gây thiếu dưỡng khí và có thể để lại di chứng nặng nề.

Chính vì thế khi thấy những triệu chứng tràn dịch màng phổi, người bệnh cần đi khám. Căn cứ vào tình trạng và mức độ bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

PHƯƠNG ÁN CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI HIỆN NAY

Những Kỹ Thuật Y Tế Dùng Để Chẩn Đoán Tràn Dịch Màng Phổi

- Khi đến trung tâm y tế, bệnh viện thăm khám bạn có thể được các bác sĩ chẩn đoán với phương pháp khám lâm sàng: nghe phổi bằng ống nghe, gõ ngực, hoặc làm một số xét nghiệm hình ảnh có thể cho biết mức độ chất lỏng được tích tụ trong phổi là bao nhiêu.

- Sau đó bạn có thể được các bác sĩ yêu cầu chụp X-quang hoặc chụp CT để chẩn đoán bệnh chính xác hơn nếu nghi ngờ có dấu hiệu tràn dịch màng phổi.

- Ngoài ra, bạn sẽ còn có thể được xét nghiệm phân tích dịch màng phổi, chọc dò dịch màng phổi bằng cách sử dụng một cây kim nhỏ đưa qua màng phổi và rút một mẫu nhỏ chất lỏng. Xét nghiệm này sẽ cho biết chất lỏng tích tụ là do nhiễm trùng hay do tình trạng nào khác. Bên cạnh đó, các mẫu này cũng có thể được dùng để tìm các tế bào ung thư hoặc đo nồng độ protein.

Những Phương Pháp Dùng Để Điều Trị Tràn Dịch Màng Phổi

+ Các bác sĩ sẽ điều trị tràn dịch màng phổi cho bệnh nhân bắt đầu với việc giảm thiểu các triệu chứng khó chịu tùy thuộc vào tình trạng tích tụ chất lỏng có thể sẽ có những cách điều trị khác nhau.

+ Trong trường hợp người bệnh có nguyên nhân nhiễm trùng có thể sử dụng thuốc kháng sinh và trong trường hợp muốn làm giảm dần lượng dịch ứ đọng trong màng phổi bạn có thể sử dụng thuốc lợi tiểu furosemide (Lasix).

+ Các chất lỏng có thể tự biết mất nếu các nguyên nhân gây bệnh được xử lý. Nếu bạn cảm thấy khó chịu, bạn có thể yêu cầu bác sĩ rút chất lỏng trong phổi ra bằng cách hút dịch hoặc dẫn lưu màng phổi.

• Một số điều trị khác để làm giảm tích tụ là:

+ Pleurodesis là một trong chất lỏng điều trị tràn dịch lặp đi lặp lại do ung thư. Thuốc được tiêm vào khu vực màng phổi giúp ngăn chặn việc chất lỏng có thể tái tích tụ gây hiện tượng tràn dịch màng phổi. Một số hóa chất gây xơ được các bác sĩ sử dụng trong quá trình điều trị: tetracycline, talc vô trùng và bleomycin.

+ Người bị tràn dịch màng phổi cũng có thể được đặt ống dẫn lưu cố định tại chỗ giúp ngăn chặn chất lỏng không thể thoát ra ngoài thường xuyên.

+ Người bệnh cũng có thể được yêu cầu sử dụng thủ thuật phẫu thuật ống shunt hay ống dẫn lưu nội bộ để chất lỏng thoát ra từ ngực đi vào khoang bụng.

+ Phẫu thuật cắt bỏ màng phổi thỉnh thoảng được sử dụng cho những người bị mắc tràn dịch màng phổi do ung thư khi không thể thực hiện chữa trị bằng các loại phương pháp khác.

• Chế Độ Sinh Hoạt Phù Hợp

Để phòng ngừa, ngăn chặn bệnh tràn dịch màng phổi, bạn nên thực hiện lối sống như sau:

- Không nên sử dụng rượu, bia hoặc các chất ma túy, thuốc lá,...

- Bạn nên thực hiện việc kiểm tra sức khỏe thường xuyên, định kỳ để có thể phát hiện bệnh sớm.

- Nếu bạn mắc bệnh ung thư, bạn có thể thảo luận với bác sĩ cách phòng tránh không để dẫn đến hiện tượng tràn dịch màng phổi.

Tóm lại, bệnh tràn dịch màng phổi có thể gây ra nhiều khó chịu cho người bệnh vì vậy bạn cần phải ngăn chặn và phòng ngừa càng sớm càng tốt.

Nguyễn Ngọc