Cách Điều Trị Ung Thư Tuyến Giáp Hiệu Quả Nhất Hiện Nay

Điều trị ung thư nói chung và điều trị ung thư tuyến giáp nói riêng là một quá trình lâu dài tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, sự lựa chọn của người bệnh và tư vấn phương pháp điều trị, cũng như lộ trình điều trị ung thư tuyến giáp của các bác sĩ chuyên ngành. Khi đưa ra quyết định kế hoạch điều trị, các thử nghiệm lâm sàng là một lựa chọn để xem xét điều trị và chăm sóc cho tất cả các giai đoạn của ung thư.

Cách Điều Trị Ung Thư Tuyến Giáp Hiệu Quả Nhất Hiện Nay

Trong đa số trường hợp mắc ung thư tuyến giáp, một nhóm chuyên gia sẽ cùng ngồi lại thảo luận và đưa ra một phác đồ điều trị tổng thể, kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau.

Đối với ung thư tuyến giáp, nhóm chuyên gia này sẽ bao gồm các bác sĩ phẫu thuật, bác sĩ chuyên khoa ung bướu, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ nội tiết... kết hợp với một nhóm chăm sóc ung thư bao gồm trợ lý bác sĩ, y tá, điều dưỡng, dược sĩ, chuyên gia dinh dưỡng...

Ung thư tuyến giáp thường không thể điều trị bằng một phương pháp riêng lẻ mà phải kết hợp nhiều phương pháp khác nhau. Việc lựa chọn những phương pháp này cần dựa vào một số yếu tố, bao gồm:

+ Loại ung thư và giai đoạn của ung thư tuyến giáp

+ Tác dụng phụ có thể xảy ra

+ Yêu cầu của bệnh nhân cũng như người nhà bệnh nhân

+ Tình hình sức khỏe hiện tại của bệnh nhân

Bệnh nhân sẽ được quyền đề xuất phương pháp điều trị cũng như mong muốn về quá trình điều trị và được biết về mục tiêu điều trị.

Các phương pháp điều trị thường được lựa chọn dựa trên một tiêu chuẩn có sẵn bởi các chuyên gia. Mặc dù hầu hết ung thư tuyến giáp đề có thể chữa được tuy nhiên sẽ có nhiều ý kiến khác nhau trong quá trình điều trị đặc biệt là việc lựa chọn phương pháp nào và vào thời điểm nào.

Có thể áp dụng riêng lẻ hoặc kết hợp các phương pháp điều trị bệnh sau:

1. Phương Pháp Phẫu Thuật

Phẫu thuật là phương pháp loại bỏ hoàn toàn khối u và một phần của tuyến giáp xung quanh. Đây là phương pháp điều trị chính cho hầu hết những người mắc ung thư tuyến giáp. Tùy thuộc vào kích thước của khối u, các lựa chọn phẫu thuật phổ biến bao gồm:

- Cắt một bên thùy chứa khối u: Như đã biết, tuyến giáp cấu tạo bởi 2 thùy trái và phải. Kỹ thuật này sẽ loại bỏ bên thùy chứa các tế bào ung thư khỏi cơ thể

- Cắt bỏ phần lớn tuyến giáp: Là loại phẫu thuật loại bỏ hầu như toàn bộ tuyến giáp của người bệnh, chỉ để lại một phần nhỏ

- Cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp: Kỹ thuật này loại bỏ toàn bộ tuyến giáp của người bệnh. Khi đó các hormone do tuyến giáp sản xuất sẽ được bổ sung qua đường uống hoặc tiêm.

Có nhiều kỹ thuật phẫu thuật khác nhau được sử dụng để cắt bỏ tuyến giáp bao gồm:

- Phẫu thuật chuẩn: Một đường rạch nhỏ ngay giữa cổ sẽ giúp các bác sĩ trực tiếp loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp. Hiện nay kỹ thuật này ít được áp dụng do tính xâm lấn cũng như để lại sẹo trên cổ.

- Phẫu thuật nội soi tuyến giáp: Là phương pháp hiện đang được áp dụng phổ biến. Rạch một vết mổ nhỏ ở cổ đủ để đưa ống nội soi vào và thực hiện quy trình phẫu thuật dựa trên những hình ảnh được camera gắn ở đầu ống nội soi cung cấp.

- Phẫu thuật bằng robot: Một vết mổ sẽ được tạo ở nơi khác ít gây sự chú ý nếu để lại sẹo như nách hoặc ngực. Sau đó robot sẽ thực hiện công việc cắt bỏ tuyến giáp. Tuy nhiên kỹ thuật này thường không được ưu tiên sử dụng trong phẫu thuật ung thư tuyến giáp

Các biến chứng của phẫu thuật tuyến giáp bao gồm những tổn thương của các tuyến hoặc cơ quan lân cận, tăng lượng Canxi máu hoặc nhiễm trùng vết mổ.... Nếu các dây thần kinh thanh quản bị tổn thương trong quá trình phẫu thuật, người bệnh có thể mất giọng tạm thời hoặc vĩnh viễn.

2. Phương Pháp Điều Trị Hormone

Bệnh nhân sau khi điều trị phẫu thuật sẽ được cung cấp một liệu pháp hormone tuyến giáp trọn đời. Ngoài việc thay thế những hormone tuyến giáp đặc biệt là T3 và T4, liệu pháp này còn giúp kìm hãm sự phát triển của bất kỳ tế bào ung thư nào còn sót lại sau khi tuyến giáp được cắt bỏ.

Hormone thay thế thường được sử dụng là levothyroxine dưới dạng viên nén và chỉ định uống hàng ngày vào cùng một thời điểm. Thay thế hormone tuyến giáp sẽ do bác sĩ nội tiết đảm nhiệm

Một số tác dụng phụ của phương pháp điều trị này là những tương tác xấu với các loại thuốc khác mà bệnh nhân đang sử dụng. Điều trị hormone cũng có thể khiến người bệnh mắc cường giáp, biểu hiện qua các triệu chứng như sút cân, nhịp tim nhanh, đau tức ngực, tiêu chảy... hay suy giáp, biểu hiện qua các triệu chứng mệt mỏi, tăng cân, da niêm mạc khô...

Số lượng và liều lượng hormone cũng khác nhau đối với mỗi loại ung thư tuyến giáp, tuổi của người bệnh hay tình trạng sức khỏe hiện tại. Bác sĩ sẽ thường xuyên theo dõi nồng độ hormon thông qua các xét nghiệm máu thường xuyên để điều chỉnh liều lượng cho phù hợp.

3. Phương Pháp Điều Trị Phóng Xạ Iod

Tuyến giáp hấp thụ hầu hết lượng iod từ thực phẩm vào cơ thể. Do đó một loại phương pháp xạ trị gọi là iod phóng xạ có thể tìm và phá hủy các tế bào tuyến giáp mà không cần đến phẫu thuật.

Điều trị bằng xạ trị iod thường được chỉ định cho những bệnh nhân mắc ung thư tuyến giáp thể nhú, u nang và ung thư thế bào hurthle. Ngoài ra phương pháp này cũng được áp dụng điều trị cho những người bị ung thư tuyến giáp biệt hóa đã di căn đến hạch bạch huyết và các cơ quan khác.

Liệu pháp iod phóng xạ có thể được đưa vào cơ thể dưới dạng lỏng hoặc viên nén. Bệnh nhân cũng cần nhập viện khoảng 2-3 ngày mỗi đợt và hạn chế tiếp xúc với những người khác trong quá trình điều trị để tránh ảnh hưởng có hại đến từ bức xạ iod. Ngoài ra trước đó, bệnh nhân cũng được yêu cầu hạn chế iot trong khẩu phần ăn cũng như tạm thời ngừng sử dụng thuốc thay thế hormone tuyến giáp.

Những tác dụng phụ của phương pháp này là khiến người bệnh buồn nôn hoặc nôn, đau, sưng ở cổ vị trí tuyến giáp, viêm tuyến nước bọt. Liều iod phóng xạ lớn được tích lũy có thể dẫn đến vô sinh nhất là đối với nam giới. Phụ nữ cũng nên tránh mang thai ít nhất 1 năm sau khi điều trị iod phóng xạ.

4. Phương Pháp Điều Trị Xạ Trị

Xạ trị là phương pháp sử dụng tia X có mức năng lượng cao chiếu trực tiếp vào cơ thể để tiêu diệt các tế bào ung thư. Đối với ung thư tuyến giáp, xạ trị chỉ được chỉ định trong một số trường hợp nhất định, điển hình là ung thư giai đoạn cuối khi các tế bào ung thư đã di căn đến các bộ phận quan trọng như khí quản hay thực quản. Xạ trị thường được tiến hành sau phẫu thuật và chỉ tập trung vào một khu vực cụ thể và không được chỉ định đối với những bệnh nhân trẻ tuổi.

Tác dụng phụ của xạ trị phụ thuộc vào liều lượng và diện tích điều trị. Một trong số đó có thể là đỏ da, đau khi nói hoặc nuốt, buồn nôn, mệt mỏi... Hầu hết những tác dụng phụ này sẽ biến mất sau khi kết thúc mỗi lần điều trị.

5. Phương Pháp Hóa Trị

Hóa trị là phương pháp sử dụng thuốc để tiêu diệt các tế bào ung thư thông qua cơ chế kìm hãm sự phát triển, phân chia của chúng. Một chế độ hóa trị liệu là sự kết hợp của nhiều loại thuốc khác nhau trong việc điều trị.

Tác dụng phụ của hóa trị liệu phụ thuộc vào từng cá nhân cũng như liều lượng thuốc sử dụng. Các tác dụng phụ của phương pháp hóa trị có thể được kể đến là mệt mỏi, nhiễm trùng, buồn nôn và nôn, rụng tóc, chán ăn hoặc tiêu chảy... Tương tự như xạ trị, các tác dụng phụ của hóa trị sẽ biến mất sau khi bệnh nhân ngưng dùng thuốc.

6. Điều Trị Trúng Đích

Điều trị trúng đích là phương pháp điều trị nhắm vào các gen, protein hoặc các mô cụ thể mà chúng góp phần vào sự phát triển và sinh tồn của ung thư. Đây là loại điều trị ngăn chặn sự phát triển và lây lan của các tế bào ung thư trong khi hạn chế tổn thương cho các tế bào bình thường.

Các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả các khối u đều có các đích điều trị giống nhau. Để xác định phương pháp điều trị hiệu quả nhất, bác sĩ có thể cho làm các xét nghiệm để xác định các gen, protein và bản chất khối u. Điều này giúp các bác sĩ có chiến lược điều trị phù hợp hơn với từng bệnh nhân. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu đang được thực hiện nhằm tìm ra những phân tử đích đặc hiệu trong từng loại ung thư tuyến giáp khác nhau và các phương pháp điều trị mới nhắm vào các phân tử đích đó. Đối với ung thư tuyến giáp thể nhú và thể nang, FDA đã chấp nhận cho 2 liệu pháp nhắm trúng đích:

- Năm 2013, FDA chấp nhận một liệu pháp điều trị trúng đích là thuốc sorafenib (Nexavar) cho giai đoạn muộn hoặc ung thư tuyến giáp biệt hóa thất bại với liệu pháp I-131. Tác dụng phụ thường gặp của sorafenid bao gồm: phản ứng ở da tay da chân hoặc vùng da khác, tiêu chảy, mệt mỏi, giảm cân, tăng huyết áp.

- Năm 2015, FDA chấp nhận liệu pháp đích lenvatinib (Lenvima, E7080) cho ung thư tuyến giáp biệt hóa giai đoạn muộn khi thất bại với phẫu thuật, điều trị với I-131 hoặc cả 2. Tác dụng phụ thường gặp của lenvatinib bao gồm: tăng huyết áp, giảm ngon miệng, giảm cân nặng, buồn nôn.

Đối với ung thư tuyết giáp thể tủy (MTC), có 2 liệu pháp đích khác được FDA chấp nhận:

- Năm 2011, FDA chấn nhận vandetanib viên nén (Caprelsa, zd6474), liệu pháp đích này được biết đến là loại ức chế tyrosine kinase. Cụ thể, hiện tại vandetanib là điều trị chuẩn cho đối tượng người trưởng thành khi mà bệnh nhân ung thư tuyến giáp thêt tủy không thể loại bỏ bởi phẫu thuật, nếu bệnh nặng hơn hoặc nếu đã di căn đến các cơ quan khác của cơ thể.

- Thuốc được dùng hằng ngày. Liều điển hình của vandetanib là 300mg. Tác dụng phụ thường gặp: tiêu chảy, viêm đại tràng, nổi ban, buồn nôn, tang huyết áp, đau đầu, mệt mỏi, giảm ngon miệng và đau dạ dày. Thêm vào đó, nhiều tác dụng phụ lên tim và hô hấp có thể xảy ra. Có thể xét nghiệm thường xuyên nên làm như kali máu, calci, magie, và TSH để theo dõi tác dụng phụ của thuốc lên cơ thể.

- Năm 2012, FDA chấp nhận liệu pháp ức chế tyrosine kinase khác cho bệnh nhân ung thư tuyết giáp thể tủy di căn với thuốc cabozantinib (Cometriq, Cabometyx, XL184). Liều dùng được khuyến cáo là uống 1 viên 140mg/ ngày, Tác dụng phụ có thể là táo bón, đau dạ dày, tăng huyết áp, thay đổi màu tóc, mệt mỏi, buồn nôn. Ngoài ra là một số vấn nghiêm trọng của đại tràng.

Trước khi bắt đầu với liệu pháp điều trị đích, hãy trao đổi với bác sĩ của bạn về các tác dụng phụ có thể xảy ra đối với từng loại thuốc cụ thể và cách quản lý các tác dụng phụ này.

7. Điều Trị Triệu Chứng Và Tác Dụng Phụ

Điều trị ung thư thường gây ra tác dụng phụ. Ngoài việc điều trị nhằm làm chậm, ngừng hoặc loại bỏ ung thư, một phần quan trọng không kém là phần chăm sóc bệnh nhân ung thư nhắm làm giảm các triệu chứng và tác dụng phụ. Cách tiếp cận này được gọi là chăm sóc giảm nhẹ hoặc chăm sóc hỗ trợ, bao gồm hỗ trợ bệnh nhân với các nhu cầu về thể chất, tình cảm cảm xúc và các nhu cầu xã hội

Chăm sóc giảm nhẹ là biện pháp điều trị tập trung vào giảm nhẹ triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống, và hỗ trợ bệnh nhân và gia đình của họ. Bất kỳ cá nhân nào, bất kể tuổi tác hay chủng tộc và giai đoạn ung thư đều có thể được chăm sóc giảm nhẹ. Tốt nhất là bắt đầu sớm chăm sóc giảm nhẹ khi điều trị ung thư.

Mọi người bắt đầu điều trị ung thư cùng một lúc họ sẽ được điều trị giảm tác dụng phụ. Trong thực tế, bệnh nhân nhận bắt đầu cùng lúc cả 2 hướng điều trị này có triệu chứng ít nghiêm trọng hơn, chất lượng cuộc sống tốt hơn và các báo cáo cho thấy họ hài lòng với việc điều trị hơn.

Điều trị giảm nhẹ là lĩnh vực khá rộng, thường bao gồm thuốc, thay đổi chế độ dinh dưỡng, các kỹ thuật hỗ trợ thư giãn, hỗ trợ cảm xúc và các liệu pháp khác. Bạn cũng có thể nhận được phương pháp điều trị giảm nhẹ tương tự như những phương tiện để loại bỏ ung thư, chẳng hạn như hóa trị, phẫu thuật hoặc xạ trị. Trao đổi với bác sĩ của bạn về mục tiêu trong kế hoạch điều trị.

Trước khi bắt đầu điều trị, hãy trao đổi với nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn về các tác dụng phụ có thể có của kế hoạch điều trị cụ thể và các lựa chọn chăm sóc giảm nhẹ của bạn. Trong và sau khi điều trị, hãy chắc chắn thông báo cho bác sĩ của bạn hoặc một thành viên nhóm chăm sóc sức khỏe khác nếu bạn đang gặp vấn đề để có thể giải quyết nhanh nhất có thể. Tìm hiểu thêm về các khái niệm cơ bản về chăm sóc giảm nhẹ.

Tuy nhiên, Việc điều trị ung thư tuyến giáp không phải lúc nào cũng mang lại hiệu quả, đặc biệt khi ung thư đã đến giai đoạn di căn. Điều quan trọng nhất là luôn phải giữ được tinh thần lạc quan và tuân thủ quy trình điều trị các bác sĩ yêu cầu. Các phương pháp điều trị cũng có thể mang lại một số tác dụng phụ, tuy nhiên người bệnh không nên quá lo lắng về những vấn đề đó. Các tác dụng phụ sẽ nhanh chóng biến mất khi quá trình điều trị kết thúc.

Nguyễn Ngọc