Nguyên Nhân Và Các Dấu Hiệu Của Suy Nhược Thần Kinh

Trước tiên, người bệnh cần hiểu rằng dù tên là “suy nhược thần kinh” nhưng lại thuộc chuyên khoa Tâm thần chứ không phải chuyên khoa Thần kinh như nhiều người vẫn nhầm lẫn.

Nguyên Nhân Và Các Dấu Hiệu Của Suy Nhược Thần Kinh

NGUYÊN NHÂN GÂY SUY NHƯỢC THẦN KINH

Nguyên nhân gây suy nhược thần kinh là do những nhân tố gây chấn thương tâm thần tác động đến người bệnh. Có thể nói, đó là hệ quả của sự quá mệt mỏi về cơ thể hoặc quá căng thẳng về tâm thần. Suy nhược thần kinh là bệnh phổ biến hiện nay mà nhiều người gọi nó là căn bệnh của thời đại.

Căn nguyên tâm lý rất đa dạng, có thể do stress, những căng thẳng như tổn thất về người và của đột ngột, những mâu thuẫn kéo dài trong gia đình và trong công tác hay lao động trí óc căng thẳng kéo dài, tham vọng không thành… Nhiều vấn đề tích tụ lại sẽ khiến người đó luôn ở trạng thái lo âu, áy náy, căng thẳng nội tâm. Nếu không tìm ra được phương hướng giải quyết sẽ khiến người bệnh luôn ở trạng thái tự kiềm chế, ức chế khiến bệnh phát sinh.

CÁC DẤU HIỆU CỦA SUY NHƯỢC THẦN KINH

Các dấu hiệu sớm của suy nhược thần kinh thường là nhanh mệt mỏi, khó tập trung vào công việc, ăn kém ngon, ngủ không sâu giấc. Đến giai đoạn điển hình có các triệu chứng sau:

- Thể lực: Mệt mỏi, dai dẳng tăng lên sau một cố gắng trí óc hoặc một cố gắng tối thiểu về thể lực, nghỉ ngơi bồi dưỡng không thể phục hồi được thể lực. Tự nhiên đau mỏi cơ bắp, khả năng làm việc sút kém, chóng mệt, hiệu quả thấp.

- Tâm lý: Kém kiên nhẫn, không chịu nổi khi phải chờ đợi, dễ kích thích, nóng nảy, cáu gắt, phản ứng quá mức. Dễ xúc động, mủi lòng, dễ khóc, lo lắng, mất tự chủ, khí sắc giảm.

- Đau đầu: đau âm ỉ lan tỏa toàn bộ đầu, có cảm giác như đội mũ, thắt khăn chặt, đau đầu tăng lên khi có kích thích, suy nghĩ, lo lắng có thể kèm theo chóng mặt, choáng váng.

- Mất ngủ: Có một số người ngủ ít, nhưng ban ngày họ vẫn có thể tràn trề tinh thần làm việc, học tập, đầu óc rất sáng suốt, tình cảm rất bình ổn, rất ít bực bội, tức giận. Còn mất ngủ do suy nhược thần kinh thì thời gian ngủ ban đêm không phải là ít, nhưng ban ngày họ thường mệt mỏi và ngủ gật. Ngồi muốn ngủ, nhưng nằm xuống lại không ngủ được, nằm trên giường cứ suy nghĩ tạp loạn, hay có mộng, dễ đánh thức và khó ngủ lại.

- Giảm trí nhớ: giảm cả trí nhớ gần và trí nhớ xa nhưng đặc biệt là trí nhớ gần, học hành sút kém và khó tiếp thu cái mới.

- Rối loạn thần kinh thực vật: hay hồi hộp, đánh trống ngực, mạch nhanh, khó thở, toát mồ hôi, có từng cơn nóng bừng hay lạnh toát, run chân tay, run mi mắt, giảm hoạt động tình dục, di mộng tinh ở nam giới, rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới.

- Nghi ngờ mình có bệnh: Biểu hiện rất thường gặp của suy nhược thần kinh là người bệnh luôn nghi ngờ mình có bệnh. Điều này có thể phát sinh chính từ cảm giác mệt mỏi khó giải thích được của họ. Có thể do những cảm giác khó chịu nào đó trong cơ thể, hoặc từ những kiến thức đọc được trong sách báo y học mà lo sợ mình mắc bệnh, như khi đau đầu cho là bị khối u não, hồi hộp cho là bị bệnh tim, đầy hơi khó chịu trong dạ dày cho là bị viêm loét hoặc ung thư dạ dày.

Mặc dù đã được khám toàn diện cẩn thận xét nghiệm nhiều lần, thậm chí chụp CT, điện não đồ, kiểm tra cộng hưởng từ... đều cho thấy các tổ chức cơ quan hoàn toàn tốt, nhưng vẫn không thể loại bỏ được hoài nghi trong đầu người bệnh.

CÁCH PHÒNG TRÁNH THẦN KINH BỊ SUY NHƯỢC CỰC KỲ HIỆU QUẢ

Thần kinh bị rối loạn, suy nhược thường bắt nguồn từ lối sống tiêu cực: ngập ngụa trong áp lực và căng thẳng; sử dụng nhiều các chất kích thích, gây nghiện như cà phê, thuốc lá, bia rượu; ít giao tiếp; thường xuyên cãi cọ, xô xát; ăn uống nghỉ ngơi không điều độ - thường xuyên thức khuya, ăn thức ăn nhanh, giàu chất béo…

Vì thế, lời khuyên tốt nhất dành cho bạn và mọi người để phòng tránh suy nhược thần kinh là hãy thực hiện một lối sống lành mạnh, thường xuyên giải tỏa căng thẳng cho cảm xúc và thể chất

+ Ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi đầy đủ, không lạm dụng thuốc lá, rượu bia,..

+ Cố gắng giảm hoặc giải quyết triệt để các “đầu mối” gây căng thẳng như mâu thuẫn tại nơi làm việc, xung đột trong gia đình… bằng cách thường xuyên tâm sự, chia sẻ với người thân, bạn bè những vấn đề trong công việc, cuộc sống để tránh bị ức chế, dồn nén cảm xúc.

+ Nếu sức khỏe có vấn đề thì nên thăm khám đầy đủ, tuân thủ liệu trình điều trị và chọn cách đối mặt thay vì trốn tránh để bệnh thêm nặng mà còn dễ gây suy nhược thần kinh, suy giảm tuổi thọ.

+ Thường xuyên thư giãn tinh thần, thể chất bằng các bài tập thể dục nhẹ nhàng, kiểm soát tốt hơi thở như thiền định hay yoga, thái cực quyền…

NGƯỜI BỊ SUY NHƯỢC THẦN KINH NÊN LÀM GÌ?

Stress, căng thẳng quá độ, rối loạn lo âu, mất ngủ, đau đầu kéo dài, trầm cảm, ảo giác, thần kinh hoang tưởng… đều thường bắt đầu từ suy nhược thần kinh. Do đó, khi nghi ngờ mình đang gặp rắc rối liên quan đến suy nhược thần kinh, bạn nên đi khám tại chuyên khoa nội thần kinh hoặc tâm thần để được tầm soát sớm.

Lúc này, bạn không nên tự ý dùng thuốc điều trị về thần kinh, an thần mà sau khi khám, các bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác tình trạng và mức độ bệnh, từ đó sẽ có những biện pháp điều trị thích hợp. Đôi khi để vượt qua được tình trạng suy nhược thần kinh bạn chỉ cần thay đổi một số thói quen trong cuộc sống mà không cần phải uống thuốc. Do đó, đừng quá lạm dụng thuốc khi thần kinh đang bị suy nhược mà chưa được thăm khám “đến nơi đến chốn”.

Cuộc sống hiện đại đặt con người vào một guồng quay vội vã, bon chen khiến người ta thường xuyên phải gánh chịu những áp lực rất lớn về sự thành công, về công việc và công cuộc mưu sinh.

Chính vì thế, hiện nay tỷ lệ những người bị suy nhược thần kinh tăng cao, trong đó đa số là những người trẻ đang trong độ tuổi lao động. Để tránh nguy cơ này, bạn đừng quá ép bản thân phải đạt được những mục tiêu vượt quá khả năng của bản thân rồi tạo áp lực cho mình. Đôi khi phải biết tự hài lòng, tự quẳng gánh lo đi để vui sống thoải mái, an nhiên hơn.

Nguyễn Ngọc