Cách Sơ Cứu Cho Trẻ Bị Co Giật Vì Sốt Cao

Co giật do sốt cao là hiện tượng chỉ xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng lên rất nhanh trong một thời gian ngắn, thường gặp ở trẻ 6 tháng đến 5 tuổi. Hiện tượng co giật rất có hại cho cơ thể và não của trẻ do thiếu oxy não, nhất là nếu cơ cơn co giật trẻ thường kèm nôn mửa. 

Cách Sơ Cứu Cho Trẻ Bị Co Giật Vì Sốt Cao

TRIỆU CHỨNG CỦA SỐT CAO, CO GIẬT Ở TRẺ EM

Tùy theo mức độ nặng nhẹ mà người ta chia sốt cao, co giật ra làm ba dạng sau:

– Sốt cao, co giật nhẹ: Những trẻ bị sốt cao, co giật nhẹ cơn co giật thường kéo dài 15 phút, trẻ không có dấu hiệu thần kinh cục bộ và cơn co giật chỉ diễn ra một lần. Ở thể nhẹ bệnh thường tự khỏi, 90% ca không để lại bất cứ di chứng nào.

– Sốt cao, co giật nặng: Ở những trẻ sốt quá cao sẽ có biểu hiện co giật: Cơn co giật kéo dài trên 15 phút, vận động cục bộ ở não, dẫn đến làm liệt todd (liệt sau cơn co giật). Ở thể nặng, trẻ thường bị trên 1 cơn co giật trong vòng 24 giờ. Khi bị sốt cao co giật nặng, hệ thần kinh của trẻ sẽ bị tổn thương, có 7% ca bị sốt cao co giật phức tạp bị suy giảm thần kinh, dẫn đến bị động kinh.

– Sốt cao, động kinh: Các cơn co giật sẽ diễn ra nhiều lần. Một nghiên cứu mới đây được tiến hành trên 1.706 trẻ co giật do sốt cao, thì có 8% trường hợp cơn co giật kéo dài trên 15 phút, 4% cơn co giật kéo dài 30 phút và 25% trường hợp sốt cao động kinh.

Thông thường ở trẻ nhỏ, co giật nửa người sau đó tự khỏi hoặc nếu không điều trị kịp thời có thể gây liệt nửa người. Ở những trẻ do sốt cao động kinh, thường biến chứng thành liệt cứng hoặc động kinh cục bộ vận động.

Khi trẻ bị sốt cao động kinh sẽ làm hoại tử vỏ não, hạch nền, tiểu não, hoại tử cấu trúc thùy thái dương và đồi thị vô cùng nguy hiểm cho trẻ.

CÁCH SƠ CỨU TẠI NHÀ KHI TRẺ BỊ SỐT CAO, CO GIẬT

Bước 1: Khi trẻ bị sốt cao và bị lên cơn co giật, hãy nhanh chóng đặt trẻ nằm ở nơi bằng phẳng, tạo không khí thông thoáng, cởi hết quần áo của trẻ ra.

Bước 2: Sau đó dùng khăn sạch nhúng vào nước ấm, vắt sạch nước và lau khắp người trẻ, đặc biệt vùng bẹn, nách, cổ và trán, lau đi lau lại liên tục cho đến khi trẻ hết cơn co giật thì dừng lại.

Bước 3: Khi bị sốt cao, co giật trẻ không thể uống được thuốc hạ sốt nên phải nhanh chóng đặt thuốc hạ sốt bằng đường hậu môn, đối với trẻ dưới 2 tuổi dùng viên paracetamol 80mg, trẻ lớn dùng viên 150mg để nhét.

Bước 4: Khi trẻ hết cơn co giật, cha mẹ nên cho con nằm nghiêng sang một bên, đầu kê gối ở vị trí an toàn, hơi ngửa để tránh dịch hậu môn vào phổi gậy nguy hiểm đến tính mạng trẻ.

Bước 5: Nhanh chóng đưa trẻ đi cấp cứu để được điều trị sớm phòng tránh cơn co giật tái phát.

CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

– Khi phát hiện con sốt cao trên 39 độ C, hãy cho trẻ uống thuốc hạ sốt ngay và sau đó cho con nhập viện ngay lập tức. Tại bệnh viện các bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và làm các xét nghiệm cần thiết để tìm ra nguyên nhân gây bệnh.

– Tuy nhiên, một số trẻ nghi khả năng bị co giật nên nhập viện để theo dõi vì có thể xảy ra những cơn co giật phức tạp thường gặp ở trẻ dưới 18 tháng tuổi.

– Nếu trẻ bị sốt cao kèm cơn co giật kéo dài hoặc có trên 2 cơn trong vòng 24 giờ mà không phải là động kinh, lúc này các bác sĩ sẽ chỉ định cấp cứu đường hồ hấp trên, cho thở oxy và tiêm TM diazepam với liều 0,3mg/kg, hoặc đặt thuốc ở đường hậu môn với liều lượng 0,5 mg/kg.

– Trong trường hợp bị động kinh, các bác sĩ sẽ sử dụng TM diazepam 0,3mg/kg, hoặc TM lorazepam từ 0,1mg/kg – 4mg/kg, kết hợp với phenobarbital để điều trị.

– Điều trị sốt cao: Đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào xác định khi uống thuốc hạ sốt sẽ đề phòng được co giật ở trẻ. Tuy nhiên các bác sĩ cho biết, sử dụng thuốc hạ sốt có thể giảm bớt những tổn thương do sốt gây ra.

MỘT SỐ ĐIỀU CẦN TRÁNH KHI TRẺ BỊ SỐT CAO, CO GIẬT

– Khi sốt cao dẫn đến co giật, cha mẹ không được ghì chặt cơ thể trẻ vì sẽ làm tổn thương trẻ.
– Tuyệt đối không cho trẻ ăn hoặc uống bất cứ thứ gì vì có thể khiến trẻ bị sặc.

– Không dùng vật cứng để ngang miệng để ngăn trẻ cắn lưỡi vì trẻ bị sốt co giật ít cắn lưỡi. Mà sẽ làm tổn thương niêm mạc, làm gãy răng, sứt lợi trẻ.

– Thân nhiệt trẻ đang nóng nên hãy tạo cảm giác thoải mái nhất cho trẻ bằng cách nới rộng quần áo, đặt trẻ ở phòng thoáng mát.

CÁCH PHÒNG TRÁNH CƠN CO GIẬT KHI TRẺ BỊ SỐT CAO

– Chườm nóng và lau người cho trẻ bằng nước ấm, cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi nhiệt độ trên 39 độ C.

– Hãy cho trẻ đi khám để điều trị sớm nguyên nhân trẻ bị sốt và phòng tránh bị co giật có thể xảy ra.

– Ngoài ra, khi trẻ mới bị sốt nên cho con uống thật nhiều nước, hoặc chất điện giải bù nước, cởi bớt quần áo trên người bé, nới rộng quần áo, đặt trẻ nằm ở nơi thông thoáng mát. Không được mặc quá nhiều quần áo hoặc ủ ấm trẻ quá kín.

– Cặp nhiệt độ để theo dõi thân nhiệt của trẻ thường xuyên

Nguyễn Ngọc