Nghẹn khi ăn là một hiện tượng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể gặp phải. Nhưng người cao tuổi lại là đối tượng thường gặp nhất. Nghẹn xảy ra khi nuốt thức ăn, thức ăn bị tắc ở họng, thực quản gây ra cảm giác nuốt khó khăn, khó thở và có thể kèm theo ho dữ dội.
NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN NGHẸN:
+ Khi nuốt người cao tuổi nuốt thức ăn thì sự phối hợp các chức năng ở họng hay bị mất sự điều hành nhịp nhàng. Điều đó làm cho thức ăn dễ rơi nhầm vào khí quản. Sẽ gây ho sặc sụa và nghẹt thở cho người già.
+ Mặt khác, phản xạ về nuốt của cơ vòng đầu thực quản ở người cao tuổi rất chậm. Cơ vòng này có khi còn trơ lỳ.
+ Người già khi ăn chỉ cần không để ý một chút thôi. Do mải suy nghĩ về một chuyện nào đó hoặc ăn nhanh, ăn vội. Cùng với việc nuốt miếng thức ăn lớn sẽ rất dễ bị tắc nghẽn thức ăn ở đoạn hẹp của thực quản do sinh lý hoặc bệnh lý.
+ Khi ăn quá nhanh, quá vội với đồ ăn khô cũng là một trong những nguyên nhân dễ gây nghẹn ở người già.
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT & CÁCH XỬ LÝ NGHẸN Ở NGƯỜI CAO TUỔI
Nghẹn thức ăn có thể gây tắc ở cổ họng, ở thực quản, khí quản hoặc cả hai. Nếu thức ăn làm bít tắc thực quản, đang ăn bỗng thấy nuốt khó, cố nuốt, nấc nôn oẹ. Miếng thức ăn sẽ di chuyển vào khí quản do phản xạ, của thanh môn mở ra.
Lúc này, người bị nghẹn ho sặc sụa, nói không ra tiếng, khó thở tùy từng mức độ, có thể bị nghẹt thở. Nếu thức ăn làm tắc khí quản, người bị nghẹn đột nhiên thở khó, sắc mặt đỏ tía rồi tím ngắt, thần sắc lờ đờ, nấc cụt.
Nếu không được sơ cứu cấp cứu kịp thời và thỏa đáng, chỉ trong vài phút, tình trạng thiếu ôxy nghiêm trọng, cấp tính này sẽ dẫn tới tử vong. Chính vì vậy, xử trí ban đầu khi người cao tuổi bị nghẹn là rất cần thiết và quan trọng.
Có 2 cách thức cấp cứu tại chỗ cho người già ăn cơm bị nghẹn đó là:
Khi thấy người cao tuổi bị nghẹn các bạn cần tiến hành các bước sơ cứu cấp cứu tại chỗ ngay lập tức. Các bạn hãy để nạn nhân ngồi, hơi cúi nửa người trên ra phía trước. Động viên họ gắng sức ho mạnh vì khi ho sẽ tạo ra dòng khí nhằm đẩy thức ăn ra ngoài đường hô hấp hoặc ít ra cũng tạo được khe hở cho việc thở.
Người cấp cứu đứng đằng sau, để nạn nhân ngồi hơi cúi về phía trước, ôm ngang bụng nạn nhân, hai tay khóa chặt, dùng ngón cái miết mạnh vào bụng trên 4 lần theo chiều lên miệng nạn nhân. Làm vài lần để đẩy thức ăn ở khí quản, ở cửa thanh môn ra, hoặc tạo khe hở để phục hồi chức năng hô hấp.
Nếu nạn nhân trong tình trạng bất tỉnh. Cho nạn nhân nằm nghiêng. Lấy ngón tay ấn lưỡi nạn nhân xuống, dùng khuỷu tay đánh mạnh 4 cái vào vùng lưng chỗ giữa hai xương bả vai. Hoặc để nạn nhân nằm ngửa, đầu ngả ra sau, người làm cấp cứu tỳ chặt khuỷu tay (có thể hai tay đan chặt) vào bụng nạn nhân, hích 4 cái hướng vào trong lên trên. Mục đích vẫn là tạo dòng không khí từ phổi, đẩy phần tắc nghẽn ra, tạo thông đường thở cho bệnh nhân
Nếu thức ăn đặc, nhầy, dính như bánh trôi, bánh gatô… thì ngoài cách sơ cứu cấp cứu nêu trên, phải để nạn nhân nằm nghiêng, dùng hai ngón tay móc hoặc kẹp thức ăn bị tắc ra. Chỉ cần lách được khe hở là có thể cứu sống được bệnh nhân.
Nếu áp dụng các phương pháp trên mà tình trạng bệnh nhân vẫn không được cải thiện, cần hô hấp nhân tạo ngay bằng cách: để nạn nhân nằm ngửa trên nền nhà (trên nền cứng), nắm hai tay nạn nhân ép xuống ngực nạn nhân rồi nhấc lên cao quá vai, làm liên tục. Sau đó nhanh chóng chuyển nạn nhân tới cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
CÁCH PHÒNG NGỪA TÌNH TRẠNG NGHẸN Ở NGƯỜI CAO TUỔI
Theo con số thống kê, hầu như người cao tuổi nào cũng bị nghẹn với mức độ khác nhau. Nhưng điều đáng mừng là nghẹn hoàn toàn có thể tránh được nếu chú ý một số điểm sau:
+ Bạn cần khuyên người cao tuổi trong gia đình bạn nên ăn chậm nhai kỹ. Cùng với đó, bạn không nên mở tivi khi đang ăn. Nó sẽ gây ảnh hưởng đến sự tập trung của người cao tuổi, Khiến cho người cao tuổi dễ bị nghẹn hơn.
+ Nếu người cao tuổi bị nghẹn do các tình trạng bệnh lý, Bạn cần chữa trị kịp thời, và phải chữa dứt điểm tình trạng bệnh, Để giúp người cao tuổi hạn chế được tình trạng nghẹn khi ăn.
+ Khuyên người cao tuổi Tập trung khi ăn, uống: Khi ăn, không nên nói chuyện hay mải mê suy nghĩ. Chỉ nên ngồi vào bàn ăn khi đầu óc thanh thản. Sự căng thẳng, lo buồn, cáu giận sẽ làm bữa ăn mất ngon, dễ gây rối loạn động tác nuốt.
+ Tại gia đình, để tránh tình trạng bị nghẹn thức ăn ở người cao tuổi, chúng ta nên làm những miếng thức ăn nhỏ. Trong mọi tình huống, thì nên dùng dao, kéo cắt nhỏ thức ăn hoặc “bỏ qua” những món ăn cứng, miếng to, nên nuốt từ từ để thưởng thức hương vị của món ăn. Việc ăn như vậy cũng giúp cho người cao tuổi hạn chế được tình trạng nghẹn thức ăn một cách rất hiệu quả.
Trên đây là cách xử trí khi người cao tuổi bị nghẹn hiệu quả nhất, hy vọng qua bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thêm một số kiến thức bổ ích để bạn có thể áp dụng khi gặp tình huống nghẹn bất ngờ xảy ra ở ông bà, cha mẹ. và đừng quên đồng hành cùng Thuocthang.com.vn để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích nhé !
Mrs Nguyễn Ngọc
Khi bị ngộ độc thực phẩm, mọi người thường lúng túng và không biết cách xử lý như thế nào. Vì vậy nên một số trường hợp thường gây nguy hiểm đến sức khoẻ khi không biết xử lý đúng cách. Bài viết dưới đây Thuocthang.com.vn sẽ cung cấp thêm những thông tin và cách xử lý đầu tiên khi có người gặp phải hiện tượng này.
Ngộ độc rượu có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như: Nghẹt thở, ngừng thở, mất nước nghiêm trọng, động kinh, hạ thân nhiệt, nhịp tim không đều, tổn thương não, thậm chí là tử vong. Vì vậy, nhằm tránh ngộ độc rượu và giảm thiểu những biến chứng nguy hiểm, mỗi người hãy trang bị cho mình những kiến thức về sơ cứu và điều trị ngộ độc rượu.
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương, vị trí của vết thương và khu vực vết thương ảnh hưởng tới mà cách chăm sóc sẽ khác nhau. Bên cạnh đó sức khoẻ của người bệnh và thời gian bị thương cũng là một trong những điều cần lưu ý khi xử lý vết thương bị nhiễm trùng.
Ngất xỉu đôi khi không phải là dấu hiệu của một vấn đề y tế nghiêm trọng, nhưng cũng có thể ngược lại, hiện tượng này bắt nguồn từ nguyên nhân xảy ra một rối loạn nào đó trong cơ thể, thường liên quan đến tim mạch.
Tai nạn điện giật thường xảy ra đột ngột do chúng ta không may chạm vào nguồn điện hoặc không thực hiện đúng nguyên tắc đề phòng tai nạn khi tiếp xúc với điện. Khi đó nếu không biết cách phòng chống và sơ cứu hiệu quả thì người bị điện giật có thể bị bỏng, thậm chí tử vong.
Khi hít phải khói, cơ thể bị thiếu oxy sẽ dẫn đến thở nhanh, thở gấp, lượng khí độc hít vào càng nhiều, dần dần sẽ yếu đi. Các khí độc xâm nhập sẽ tạo áp lực lớn lên đường hô hấp, cùng với việc các khí hít phải xảy ra trong đám cháy, nhiệt độ cao nên có thể gây bỏng đường hô hấp. Nghiêm trọng hơn, ngạt khói còn dẫn đến co giật, bất tỉnh.
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương, vị trí của vết thương và khu vực vết thương ảnh hưởng tới mà cách chăm sóc sẽ khác nhau. Bên cạnh đó sức khoẻ của người bệnh và thời gian bị thương cũng là một trong những điều cần lưu ý khi xử lý vết thương bị nhiễm trùng.
Ngất xỉu đôi khi không phải là dấu hiệu của một vấn đề y tế nghiêm trọng, nhưng cũng có thể ngược lại, hiện tượng này bắt nguồn từ nguyên nhân xảy ra một rối loạn nào đó trong cơ thể, thường liên quan đến tim mạch.
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng các vết thương bị chảy máu như: do đóng đinh, dẫm đạp vật nhọn , tai nạn giao thông hoặc trong khi làm việc thiếu cẩn thận,… Đặc biệt trong các môi trường nguy hiểm thì nguy cơ xảy ra vết thương chảy máu càng cao hơn. Việc chảy một lượng máu nhỏ có thể không đáng kể và ít nguy hiểm. Nhưng nếu không biết cách xử lí đúng có thể dẫn đến nhiều biến chứng rất nặng ảnh hưởng lớn.
Ranh giới của việc giúp đỡ người bị nạn và bảo toàn mạng sống của mình rất mong manh. Cứu người theo bản năng là tốt nhưng cứu người khi có kiến thức vững chắc thì còn tốt hơn, bạn hoàn toàn có thể bảo toàn tính mạng cho người được cứu và chính mình.