Cách Phòng Ngừa Và Điều Trị Bệnh Dị Ứng Ở Trẻ Em

Vậy chúng ta cần làm gì để giúp trẻ tránh dị ứng hay có cách xử lý đúng khi con gặp tình trạng này? Mời các bạn cùng Thuocthang.com.vn theo dõi bài viết dưới đây nhé!

NHỮNG DẤU HIỆU NHẬN BIẾT BÉ ĐANG BỊ ỨNG

Dị ứng có thể bị di truyền từ thế hệ này đến thế hệ kia. Nếu trong gia đình có cha mẹ hoặc mẹ bị dị ứng thì đứa trẻ sinh ra có khoảng 30% sẽ bị dị ứng. Và nếu cả cha lẫn mẹ đều bị dị ứng thì tỷ lệ đứa trẻ sinh ra bị dị ứng sẽ tăng lên gấp đôi (60%). Do đó, với những cha, mẹ có tiền sử bị dị ứng thì hãy lưu tâm đến bé bởi khả năng bé bị dị ứng là rất cao.

Trong 6 tháng đầu đời, cha mẹ sẽ rất khó phát hiện được các triệu chứng con bị dị ứng bởi hệ miễn dịch của con vẫn đang sử dụng từ bố mẹ (được truyền qua trong quá trình mang thai) nên những biểu hiện dị ứng thường nhẹ. Những trường hợp trẻ bị dị ứng nặng mới có những biểu hiện sớm như: Khi bé từ 1 - 2 tháng tuổi da bé thường bị khô ráp. Khi bé từ 2 tháng tuổi trở lên thì da mặt bé thường bị ửng hồng, hai bên má xuất hiện những đốm đỏ, các khe tay - chân thường khô ráp, hay bị ngứa. Khi bé từ 6 tháng trở lên thì các triệu chứng sẽ bắt đầu nặng dần lên.

NHỮNG BỆNH DỊ ỨNG HAY GẶP NHẤT Ở TRẺ EM

1. Viêm Da Cơ Địa (Chàm Thể Tạng)

 

 

Viêm da cơ địa còn được gọi là chàm da, chàm thể tạng, đây là một dạng viêm da dị ứng. Bệnh thường xuất hiện ở trẻ em sau đó kéo dài cho đến tuổi trưởng thành. Một số ít trường hợp bệnh còn xuất hiện ở cả người lớn.

Bệnh viêm da cơ địa được chia thành 2 cấp độ là viêm da cơ địa cấp tính và viêm da cơ địa mãn tính:

+ Viêm da cơ địa cấp tính: Đặc trưng của bệnh là những đốm ban đỏ hình tròn, bong trợt da, trên bề mặt da có mụn nước, phù nề và ở giai đoạn này trẻ thường rất ngứa.

+ Viêm da cơ địa mãn tính: Là sự xuất hiện những đốm sẩn đỏ rất dày và sần, dẫn đến bong vảy, gây rối loạn sắc tố da, kèm theo hiện tượng chảy nước vàng cực kỳ khó chịu.

Viêm da cơ địa thường không gây ảnh hưởng đến tính mạng con người nhưng có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, đặc biệt là trẻ em.

Theo thống kế của ngành Da Liễu, có khoảng 60% trẻ sơ sinh đến 1 tuổi gặp phải tình trạng viêm da cơ địa. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm da cơ địa thường bắt nguồn từ các yếu tố như:

+ Trong gia đình cho cha hoặc mẹ bị bệnh chàm da, viêm da… thì khả năng cao trẻ sinh ra cũng sẽ mắc phải những căn bệnh này.

+ Những người có cơ địa dịa ứng khi gặp phải các tác nhân gây nên bệnh viêm da sẽ kích bệnh phát triển nặng hơn thành viêm da thể cấp tính, mạn tính.

+ Do sự thay đổi của thời tiết, đặc biệt là vào mùa lạnh

Bệnh dễ chẩn đoán nhầm với các bệnh lý ngoài da khác nên cần được khám đúng chuyên khoa sớm. Điều trị dựa vào dưỡng ẩm da đúng cách và dùng thuốc chống viêm bôi tại chỗ. Bệnh có thể tái phát sau nhiều năm hoặc biến mất hoàn toàn.

2. Hen Phế Quản

 

 

Hen phế quản là tình trạng viêm mạn tính đường thở của trẻ và phản ứng quá mức với các tác nhân bên ngoài. Trẻ cần được khám loại trừ hen nếu trẻ có trên một trong các triệu chứng: nặng ngực, ho, khò khè, khó thở tái diễn nhiều lần. Các nguyên nhân khởi phát hoặc làm nặng cơn hen hay gặp gồm có: Hoạt động thể lực gắng sức, khói bụi, phấn hoa và các dị nguyên đường hô hấp, thức ăn khác, thuốc, nhiễm trùng hô hấp, viêm mũi dị ứng.

Bệnh hen phế quản ngày càng phổ biến ở trẻ em, trẻ có các cơn khó thở dẫn tới giới hạn hoạt động của trẻ như học tập và giải trí, mất ngủ thậm chí ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe nếu không được kiểm soát tốt. Việc chẩn đoán hen phế quản ở trẻ cần khai thác tiền sử trẻ và gia đình, thăm khám lâm sàng, đánh giá chức năng đường thở và tìm các dị nguyên khởi phát cơn hen ở trẻ.

3. Viêm Mũi Dị Ứng Và Viêm Kết Mạc Dị Ứng

Viêm mũi dị ứng là bệnh dị ứng rất hay gặp ở trẻ, tuy triệu chứng không nặng nề nhưng thường dai dẳng, gây khó chịu cho trẻ. Các triệu chứng bao gồm: hắt hơi, ngứa mũi, chảy nước mũi và ngạt mũi khiến trẻ thường xuyên gãi mũi, thở bằng miệng và ngủ không yên giấc. Trong khi đó, trẻ bị viêm kết mạc dị ứng sẽ bị ngứa mắt, hay thấy trẻ dụi mắt, chảy nước mắt. Triệu chứng viêm mũi dị ứng hoặc viêm kết mạc dị ứng thường xuất hiện tái diễn theo mùa trong năm hoặc quanh năm. Bên cạnh việc tìm dị nguyên gây khởi phát bệnh, bác sỹ kê thuốc uống hoặc thuốc xịt mũi (hoặc nhỏ mắt) tùy tình trạng bệnh của từng trẻ.

Bác sĩ Khoa Da Liễu cho biết, khi có biểu hiện dị ứng nhiều người hay nghĩ tới các nguyên nhân như thực phẩm, hóa chất mỹ phẩm, thời tiết... Thế nhưng theo thống kê trên thế giới hiện nay, con mạt nhà là dị nguyên đường hô hấp thường gây dị ứng nhất. Con mạt nhà có kích thước rất nhỏ, không thể nhìn thấy bằng mắt thường; sống chủ yếu trong bụi nhà, nhà bếp, phòng ngủ... đặc biệt ở những nơi như giường ngủ, mùng, mền, chiếu, gối, thảm len, thú nhồi bông... Do vậy, để tránh nguyên nhân gây dị ứng này, bác sĩ khuyên những người bị dị ứng với con mạt nhà cần giặt drap giường, mùng mền, chiếu gối và phơi dưới nắng ít nhất một lần một tuần. Phòng ngủ nên thông thoáng và có ánh sáng mặt trời, hút bụi thường xuyên các thảm len, ghế nệm salon...

Bên cạnh dị ứng da do mạt nhà, còn rất nhiều nguyên nhân khác là thủ phạm gây nên viêm mũi dị ứng, hen suyễn... Để có thể tìm ra thủ phạm chính xác gây dị ứng ở trẻ em bạn nên đưa bé đến các cơ sở y tế để làm các xét nghiệm dị ứng.

4. Dị Ứng Thức Ăn

 

 

Dị ứng thức ăn có thể khởi phát ở trẻ bú mẹ (dị ứng sữa) hoặc khởi phát muộn ở trẻ lớn tuổi hơn và có thể gặp ở bất kì thực phẩm nào tuy nhiên hay gặp ở các loại thức ăn từ: lạc, các loại hạt quả, cá, tôm, trứng, đậu nành, sữa và lúa mì. Triệu chứng xuất hiện sau khi trẻ ăn từ vài phút đến vài giờ, bao gồm: ngứa rát, phù nề lưỡi hoặc miệng, ban đỏ có thể rải rác toàn thân kèm ngứa; buồn nôn, nôn, đau bụng, đi ngoài phân lỏng; trong trường hợp nặng có thể có khó thở, tụt huyết áp và mất ý thức, đe dọa tính mạng trẻ.

Có thể gặp dị ứng chéo giữa các loại thức ăn, một số thực phẩm chỉ gây dị ứng khi còn sống hoặc khi đã nấu chín, vì vậy bạn cần đưa con đến gặp bác sĩ chuyên khoa Dị ứng để được tư vấn thay đổi chế độ ăn hợp lý cho con bạn.

5. Mày Đay Cấp Và Mạn

Mày đay là tình trạng ban đỏ ngứa xuất hiện rải rác trên da do nguyên nhân dị ứng, các ban này xuất hiện trong thời gian ngắn (mày đay cấp) hoặc tái diễn kéo dài trên 6 tuần (mày đay mạn).

Mày đay xuất hiện đơn độc sau khi cơ thể tiếp xúc dị nguyên lạ hoặc xuất hiện trong hoàn cảnh các bệnh lý dị ứng nói trên. Trẻ cần được thăm khám và làm test dị nguyên hoặc xét nghiệm máu để tìm dị nguyên hoặc các nguyên nhân khác gây mày đay kéo dài. Mày đay có thể tự hết tuy nhiên trong trường hợp nặng hoặc tái diễn kéo dài, cân nhắc dùng thuốc đường uống hoặc tiêm (thuốc kháng Histamin, chống viêm, thuốc sinh học).

CÁCH XỬ LÝ VÀ PHÒNG NGỪA KHI TRẺ CÓ CÁC DẤU HIỆU DỊ ỨNG

Khi trẻ có các dấu hiệu dị ứng như: Ban mày đay trên da kèm ngứa nhiều. Ho, khò khẻ, khó thở, tức nặng ngực; Hắt hơi, sổ mũi, ngứa mũi tái diễn nhiều lần; Chảy nước mắt, ngứa mắt theo mùa hoặc quanh năm; Ban đỏ ngứa, đau bụng, đi ngoài phân lỏng, khó thở sau ăn vài phút đến vài giờ. Nếu trẻ có triệu chứng sưng phù môi, mắt hoặc đau bụng, khó thở cần đưa trẻ đến viện ngay để được tư vấn và dùng thuốc cụ thể, tránh tình trạng bệnh nặng lên. Không nên tự ý mua thuốc cho trẻ dùng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

 

 

Trẻ cần được khám bởi các bác sĩ chuyên khoa Dị ứng tại tại cơ sở có đủ trang thiết bị (test da với dị nguyên, đo chức năng hô hấp, test kích thích dị nguyên, giải mẫn cảm đặc hiệu) để chẩn đoán, điều trị và theo dõi bệnh.

Mẹ và gia đình của trẻ đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình theo dõi và điều trị bệnh của trẻ. Để ngăn ngừa tình trạng bệnh xuất hiện trở lại đòi hỏi các mẹ phải theo dõi trẻ sát sao, các mẹ nên lập sổ theo dõi tần suất, mức độ xuất hiện của triệu chứng cũng như yếu tố khởi phát nghi ngờ để thuận lợi cho việc điều trị của trẻ, đặc biệt ở trẻ bị hen phế quản.

Để tránh tình trạng trẻ bị bị dị ứng nặng hơn, tốt nhất các bà mẹ nên xác định nguyên nhân dễ khiến trẻ bị dị ứng và hạn chế cho trẻ tiếp xúc với chúng.

Mẹ cũng có thể thực hiện những việc sau khi phát hiện trẻ bị dị ứng với một tác nhân nào đó:

+ Hãy đóng cửa sổ khi vào mùa hoa nở rộ để tránh phấn hoa bay vào nhà, đặc biệt trong những ngày khô và nhiều gió

+ Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ để giảm nấm mốc và mạt bụi; Hãy tránh nuôi các loại vật như chó, mèo, ngựa, thỏ hay những loại động vật có lông.

+ Tránh trồng cây trong nhà, sử dụng những loại thực phẩm hoặc đồ dùng mà mẹ biết có thể làm trẻ bị dị ứng...

+ Các bậc cha mẹ có thể thấy bệnh dị ứng ở trẻ em không chỉ đơn giản là ngứa, đỏ ngoài da. Trong một số trường hợp, phản ứng dị ứng nghiêm trọng dẫn đến sốc phản vệ có thể xảy ra gây ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ. Vì vậy phụ huynh không nên chủ quan xem thường mà hãy chú ý ngay từ khi trẻ bắt đầu ăn dặm (kể cả sữa công thức). Có như vậy mới phát hiện được những bất thường qua biểu hiện của trẻ, từ đó có phương pháp chăm sóc trẻ một cách phù hợp hơn.

Hoàng Quyên