Nguyên Nhân Và Các Dấu Hiệu Để Nhận Biết Bệnh Phong

Bệnh phong từ lâu đã là nỗi ám ảnh trong tâm thức của nhiều người. Chính vì loại bệnh này mà hàng ngàn người bị xa lánh, cách ly, chịu nỗi đau đớn, giày vò về cả tình thần lẫn thể xác. Hiện nay, bệnh phong vẫn tồn tại và là nỗi ám ảnh của nhiều gia đình. Do đó, hiểu rõ về nguyên nhân, dấu hiệu của bệnh phong sẽ giúp bạn phòng ngừa hiệu quả và tránh những biến chứng không mong muốn.

Nguyên Nhân Và Các Dấu Hiệu Để Nhận Biết Bệnh Phong

Bệnh phong là một loại bệnh nhiễm khuẩn mạn tính do vi khuẩn mycobacterium leprae gây ra. Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến dây thần kinh của tay chân, màng mũi và đường hô hấp trên. Bệnh làm loét da, tổn thương thần kinh và suy nhược cơ. Nếu không được điều trị, bệnh phong có thể gây ra nhiều biến dạng và tàn tật nghiêm trọng. Đây là một trong những căn bệnh lâu đời nhất trong lịch sử ghi lại.

Ngày nay, bệnh phong khá phổ biến ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Theo tổ chức Y tế Thế giới WHO, hiện nay trên toàn thế giới có đến khoảng 180,000 người được chẩn đoán mắc bệnh phong. Do đó, bạn không nên quá chủ quan. Thay vào đó, hãy nghiên cứu căn bệnh này thật kĩ để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.

CÓ BAO NHIÊU LOẠI PHONG?

Bệnh phong được xác định theo số lượng và loại vết loét trên da. Ở các loại bệnh phong khác nhau, triệu chứng và cách điều trị sẽ khác nhau. Hiện nay, nhiều nhà nghiên cứu phân loại bệnh phong như sau:

Bệnh phong thể củ: đây là dạng bệnh phong nhẹ, ít nghiêm trọng hơn 2 loại còn lại. Những người mắc bệnh này chỉ xuất hiện một hoặc vài mảng da phẳng, màu nhợt nhạt (paucibacillary leprosy). Vùng da bị ảnh hưởng có thể cảm thấy tê liệt do các dây thần kinh bên dưới nó đã tổn thương. Bệnh phong thể củ cũng ít lây hơn các dạng khác;

Bệnh phong thể u: đây là dạng bệnh nghiêm trọng hơn. Người mắc bệnh sẽ bị u da và nổi ban (đa cùi phiến), tê và yếu cơ. Mũi, thận và các cơ quan sinh sản nam giới cũng có thể bị ảnh hưởng. Loại bệnh này dễ lây hơn bệnh phong dạng củ;

Bệnh phong thể trung gian: những người mắc loại bệnh phong này có các triệu chứng của cả hai dạng thể củ và thể u.

NGUYÊN NHÂN GÂY RA BỆNH LÀ GÌ?

Như đã nói ở trên, bệnh phong do một loại vi trùng gây ra, có tên là Mycobacterium Leprae. Vậy nó gây bệnh cho chúng ta bằng cách nào?

Bệnh phong lây lan qua da hoặc hô hấp khi có sự tiếp xúc trực tiếp, trong một thời gian dài với những chất xuất tiết (nước mũi, nước miếng,...) có chứa rất nhiều vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, đã từng có khá nhiều vị nữ tu, thầy thuốc, hay nhân viên y tế chăm sóc người mắc bệnh phong suốt đời nhưng chẳng bao giờ lây bệnh.

Bệnh lây lan chủ yếu qua da và viêm mạc có tổn thương bị trầy xước, bệnh phong lây trực tiếp qua da và niêm mạc từ người đã mắc bệnh phong, nhất là trong giai đoạn đang phát triển bệnh. Vi khuẩn phong tăng sinh rất chậm trong cơ thể. Nếu một vài loại vi khuẩn khác có thể sinh sôi trong thời gian ngắn chỉ với vài phút thì vi khuẩn Hansen này chỉ sinh sản một lần trong vòng hai tuần lễ. Do đó bệnh phong xuất hiện rất chậm. Thời gian ủ bệnh có khi kéo dài tới vài năm, có khi tới cả mươi năm. Tới lúc bệnh biểu hiện ra bên ngoài thì cơ thể bệnh nhân đã có đầy rẫy những vi khuẩn.

DẤU HIỆU NÀO GIÚP BẠN NHẬN BIẾT BỆNH PHONG?

Biểu hiện đầu tiên của bệnh phong đó chính là chuyển biến màu da trên cơ thể, da sẽ không còn cảm giác nóng, lạnh hay đau nữa. Ngoài ra còn có một số dấu hiệu khác như những nốt cùng màu da hoặc hơi đỏ, hoặc mảng da dày, bóng mọng, lan tỏa mà không kèm mất cảm giác.

Các triệu trứng tiếp theo có thể thấy ở người bệnh phong như mặt bắt đầu nổi cục sần sùi nhỏ, mũi xẹp xuống, xuất hiện nhiều cục tại các dây thần kinh ngoại vi như cổ tay, khuỷu tay, hay đầu gối.

Nếu bệnh này không được điều trị kịp thời thì có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như chân tay bị hủy hoại dần; hay thần kinh ngoại vi bị tổn thương khiến chân tay không cử động được, cứng lại, co quắp; bàn chân bị thủng loét và nhiễm độc; giác mạc bị tổn thương, mờ đục, áp nhãn tăng cao, mắt khô, dẫn đến khiếm thị, mù lòa; ngọc hành bị teo, tinh trùng không được sản xuất ra, nên gây vô sinh ở nam; rụng lông mày, lông mi. Bệnh phong không phải là bệnh di truyền, không gây chết người, cho nên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể để lại những tàn tật, di chứng trầm trọng.

BỆNH PHONG CÓ THỂ CHỮA KHỎI KHÔNG?

Trong hai thập kỷ qua, 16 triệu bệnh nhân phong đã được chữa khỏi. Tổ chức Y tế Thế giới cung cấp điều trị miễn phí cho tất cả những người bị bệnh phong.

Điều trị tùy thuộc vào loại bệnh phong. Kháng sinh được dùng để điều trị các nhiễm trùng. Điều trị dài hạn kết hợp hai hoặc nhiều loại thuốc kháng sinh được chỉ định, thường kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm. Những người bị bệnh phong nặng cần dùng thuốc kháng sinh lâu hơn. Kháng sinh không thể điều trị các dây thần kinh đã bị tổn thương.

Thuốc chống viêm được sử dụng để kiểm soát đau dây thần kinh và tổn thương liên quan đến bệnh phong, bao gồm steroid như prednisone.

Bệnh nhân bị bệnh phong cũng có thể được dùng thalidomide, một loại thuốc ức chế mạnh hệ miễn dịch của cơ thể. Nó giúp điều trị các nốt u trên da của bệnh phong. Thalidomide là thuốc gây ra các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng đe dọa tính mạng, do vậy chống chỉ định tuyệt đối với phụ nữ đang mang thai hoặc phụ nữ sắp có thai.

NHỮNG CÁCH PHÒNG NGỪA BỆNH PHONG:

+ Bạn cần thường xuyên giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ, tắm rửa xà phòng.

+ Nếu biết mình bị bệnh hãy kịp thời điều trị càng sớm bệnh càng chóng khỏi, nguồn lây càng sớm được dập tắt.

+ Hãy tự phòng chống lây lan bệnh phong bằng cách điều trị hiệu quả tại nhà bằng cách sống văn minh, lành mạnh.

Từ những thông tin trong bài viết có thể thấy bệnh phong là một căn bệnh rất nguy hiểm, không chỉ bởi bản thân nó mà còn có thể khiến người bệnh mắc phải những căn bệnh nguy hiểm khác mà không hề hay biết. Bởi vậy, hãy đọc kỹ để biết và phòng tránh cũng như điều trị kịp thời khi phát hiện bệnh để bảo vệ sức khỏe của chính mình và người thân.

Nguyễn Ngọc