Cây Thạch Đen Vùng Bắc Cạn Sao Lại Tốt Nhất Cho Cả Đông Y Và Tây Y

Cây Thạch Đen Vùng Bắc Cạn Sao Lại Tốt Nhất Cho Cả Đông Y Và Tây Y

Vậy hôm nay | thuocthang.com.vn mời bạn đọc cùng tìm hiểu về thạch đen cùng những tác dụng và bài thuốc dân gian từ thạch đen nhé.

1. Tìm hiểu về thạch đen

Cây thạch đen được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như tiên nhân đông, sương sáo, lương phấn thảo, thủy cẩm, tiên nhân thảo, tiên thảo và có tên khoa học là Mesona chinensis thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae).

Thạch đen là cây thân thảo, sống hằng năm. Thân cây cao khoảng 20 – 60cm hoặc hơn, toàn thân được phủ lông rậm, thô, cây ít phân nhánh. Lá mọc đối xứng, phiến lá có hình thuôn dài hoặc hình trứng, mép lá nguyên và dày. Lá rộng 1 – 1.5cm, dài 2 – 4cm, cuống lá dài 0.8 – 2cm.

Hoa mọc thành cụm ở ngọn, chùm hoa dài khoảng 10 – 13cm. Chùm hoa dài, được phủ lông mịn và có lá bắc màu hồng. Tràng hoa có màu hồng nhạt hoặc màu trắng, môi dưới to, môi trên chia làm 3 thùy. Quả thuôn, bế nhẵn, chiều dài khoảng 0.6 – 0.8mm.

Thạch đen là cây gì ?

Thạch đen ra hoa và quả vào mùa thu - đông.

Thu hoạch toàn bộ trừ bỏ rễ. Lá và thân được sử dụng để làm thuốc

Thảo dược này còn được sử dụng phổ biến để chế biến thạch ăn vào mùa hè giúp giải khát và thanh nhiệt.

2. Tác dụng của thạch đen

Theo y học cổ truyền:

Tính vị: Vị ngọt, tính mát, không có độc.

Quy kinh: Chưa có nghiên cứu.

Công dụng: Giải thử và thanh nhiệt.

Chủ trị: Viêm thận, viêm khớp cấp, cảm mạo, đái tháo đường và huyết áp cao.

Theo y học hiện đại:

Tác dụng của thạch đen đối với sức khoẻ

Người dân hay dùng thân và lá sương sáo nấu thạch đen ăn cho mát. Còn dùng làm thuốc chữa cảm mạo, viêm khớp cấp, viêm thận, huyếp áp cao, đái đường.

Toàn cây chữa cảm mạo, đau khớp, đau cơ, huyết áp cao, đái đường, viêm gan cấp.

Ngoài ra, thạch đen sau khi được làm từ cây thạch đen còn có nhiều công dụng tốt như:

Giúp tiêu hóa tốt hơn

Thạch đen giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn nhờ chứa các hợp chất alkaloid, vitamin B và C, hỗ trợ điều tiêu chảy nếu sử dụng thường xuyên. Ngoài ra, các hợp chất đường trong cây thạch đen còn giúp khắc phục các vấn đề liên quan đến đau dạ dày.

Vì là thảo mộc nên cây thạch đen chứa hàm lượng cam chất xơ. Giúp trị táo bón, ợ nóng và giúp tăng khả năng hấp thụ thức ăn trong cơ thể.

Giảm cân

Thạch đen chứa canxi, phốt pho, carbohydrate và vitamin A, B1, C. Đồng thời, với hàm lượng nước cao trong thành phần, nhiều xơ, ít calo, thạch đen giúp giảm cân. Chất xơ giúp tiêu thụ tốt thức ăn khó tiêu hóa trong người, hàm lượng béo đạm hầu như rất ít. Thạch đen lại có tính mát giúp bạn vẫn cảm thấy no khi sử dụng mà không lo béo, duy trì tốt cân nặng cho cơ thể.

Điều trị đái tháo đường

Thạch đen hỗ trợ điều trị đái tháo đường

Các hợp chất bcdenzilsokuinolin và một loại hợp chất khác trên diệp lục của lá thạch đen có khả năng điều chỉnh lượng đường trong máu. Đây cũng là một trong những tác dụng phổ biến của cây thạch đen mà nhiều người biết đến.

3. Bài thuốc dân gian từ thạch đen ở bắc kạn

Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường

Chuẩn bị: Biển súc (rau đắng) 30 g, thạch đen 30 g và rung rúc 45 g.

Thực hiện: Rửa sạch dược liệu, cho vào ấm và thêm nước vào đun sôi. Uống hết 1 lần, mỗi ngày dùng 1 thang.

Thạch sương sáo giúp thanh nhiệt

Chuẩn bị: Lá và thân cây sương sáo phơi khô.

Thực hiện: Rửa sạch dược liệu rồi cho vào nồi nấu nhừ. Sau đó dùng túi vải vắt lấy nước rồi thêm bột gạo vào quấy đều trên bếp lửa cho đến khi dung dịch sánh lại.

Thạch đen giúp thanh nhiệt

Đổ sương sáo ra khuôn rồi đợi đông. Khi dùng, có thể ăn sương sáo riêng hoặc dùng thêm vào các món ăn như sương sáo hạt lựu, sương sáo nước đường, sương sáo nước cốt dừa,…

4. Cách chế biến thạch đen

+ Nấu thạch Thạch đen từ thân lá khô: Thu hoạch khi cây xuất hiện nụ hoa ở ngọn là năng suất cao nhất. Cần cắt sát gốc, thân và lá thu hái về rải đều phơi nắng nhẹ một ngày sau đó đánh đống lại 1 – 2 ngày mới đem ra phơi tiếp cho thật khô. Để làm món Thạch đen phải rửa cành lá khô hết đất cát cho vào nồi nấu nhừ, lọc bỏ bã, lấy nước (hoặc đem xay thân lá khô thành bột, thêm nước vào nấu kỹ, lọc lấy nước), thêm ít bột sắn hay bột gạo vào quấy đều, nấu cho sôi. Để mau đông người ta thường cho thêm nước tro hoặc hàn the. Khi nào dung dịch quánh lại, bắc ra đổ vào khay, để nguội cho đông. Thạch sau khi đông có màu đen tuyền, bóng và giòn.

+ Nấu thạch Thạch đen từ thân lá tươi: Theo công thức 1kg lá tươi và 10 lít nước. Đầu tiên cho 1kg lá với 8 lít nước và thêm 2 thìa canh nước tro. Đem nấu đến sôi và khi thấy dịch nhớt thì ngừng lại và đem lọc lấy nước. Cho thêm 2 lít nước còn lại và thêm 2 thìa bột mỳ rồi đem dịch này đun trên ngọn lửa nhẹ. Khuấy đều nấu khoảng 5 phút rồi để nguội đông lại thành thạch có màu đen.

Cách nấu thạch đen

Thông thường thạch Thạch đen được ăn với nước đường và tinh dầu chuối, có thể kết hợp với các nguyên liệu khác như hạt lựu, hạt sen, hột é… Gần đây thạch Thạch đen đã được nghiên cứu chế biến thành thức uống công nghiệp đóng hộp, gói bột từng bịch. Thạch làm từ cây Thạch đen dùng để ăn cho mát, còn dùng làm thuốc chữa cảm mạo do nắng, chữa huyết áp cao, đau cơ, đau khớp xương, đái tháo đường, viêm gan cấp tính.

5. Lưu ý khi sử dụng thạch đen

Mặc dù có khả năng mang lại nhiều lợi ích đối với sức khoẻ, tuy nhiên bạn cần sử dụng thạch đen đúng cách với những lưu ý sau:

+ Không nên cho trẻ nhỏ dùng quá nhiều thạch đen vì có thể làm giảm cảm giác thèm ăn ở trẻ, ảnh hưởng đến mức độ hấp thu protein và các chất dinh dưỡng khác.

+ Cần phân biệt cây thạch đen với cây sương sâm vì chúng có bề ngoài khá giống nhau.

+ Hiện nay có nhiều nơi bán thạch đen đã được chế biến sẵn, bạn cần chú ý khi lựa chọn do nguy cơ ăn phải thạch đen bẩn là khá cao.

Trên đây là những chia sẽ của thuocthang.com.vn về thạch đen, hy vọng rằng với những chia sẽ trên sẽ giúp bạn đọc tham khảo và hiểu rõ hơn về thạch đen nhé !.

Sky