Cây Dâu tằm” Vị Thuốc Quý Lưu Truyền Trong Dân Gian Vùng Quảng Nam Đà Nẵng

Đà Nẵng là một thành phố ven biển xinh đẹp, nổi tiếng với nhiều danh lam thắng cảnh, cùng với đó là nền ẩm thực phong phú, đa dạng. Không chỉ vậy, người dân Đà Nẵng còn lưu truyền nhiều bài thuốc dân gian từ các loại thảo dược tự nhiên, trong đó có cây Dâu tằm.

Cây Dâu tằm” Vị Thuốc Quý Lưu Truyền Trong Dân Gian Vùng Quảng Nam Đà Nẵng

Vậy hôm nay | thuocthang.com.vn mời bạn đọc tìm hiểu chi tiết về cây dâu tằm và những bài thuốc dân gian từ cây dâu tằm của người đà nẵng nhé.

1. Tìm hiểu về cây Dâu tằm

Cây dâu còn có tên là dâu tằm, dâu cang (H`mông), tang, mạy mọn (Tày), nằn phong (Dao), tầm tang.

Tên khoa học: Morus alba L. Morus acidosa Giff

Họ khoa học: Thuộc họ dâu tằm Moraceae.

Cây gỗ, cao 2-3 m. Lá mọc so le, hình bầu dục, nguyên hoặc chia 3 thùy, có lá kèm, đầu lá nhọn hoặc hơi tù. Phía cuống hơi tròn hoặc hơi bằng, mép có răng cưa to. Từ cuống lá tỏa ra 3 gân rõ rệt. Hoa đực mọc thành bông, có lá đài, 4 nhị (có khi 3).

Tìm hiểu vê cây dâu tằm

Hoa cái cũng mọc thành bông hay thành khối hình cầu, có 4 lá đài. Quả mọc trong các lá đài, màu đỏ, sau đen sẫm, ăn được, còn dùng làm thuốc hoặc ngâm rượu để uống, mùi thơm, vị chua ngọt.

Phân loại: Chi dâu tằm Morus L. được phân loại rất phức tạp và vẫn còn tranh cãi. Hơn 150 loài đã được đặt tên nhưng chỉ có 10 – 16 loài được chấp nhận rộng rãi.

Cây dâu tằm (Morus alba) tại Việt Nam gọi đơn giản là cây dâu, hay cây dâu trắng có nguồn gốc từ khu vực phía Đông Châu Á. Thường gọi là dâu trắng để phân biệt và thống nhất trong cách gọi tên với các loài dâu khác cũng thuộc chi Dâu tằm như dâu đỏ, dâu đen.

2. Thành phần hóa học cây dâu tằm

Lá chứa acid amin tự do (phenylalanin, leucin, alanin, arginin, sarcosin, acid pipercholic …); protid, vitamin C, B1, D; acid hữu cơ : succinic, propionic, isobutyric …., tanin. Quả có đường, protid, tanin, vitamin C.

Tang thầm (Quả dâu): chứa Anthocyan (sắc tố màu đỏ của quả chín), đường (glucose, fructose), vitamin B1, C, tanin, protit và acid hữu cơ.

3. Tác dụng của cây dâu tằm

Dâu là một cây thuốc quen thuộc nhưng khá đặc biệt. Đó là tất cả các bộ phận của cây dâu, thậm chí cả các thành phần ký sinh, ký gửi trên cây dâu đều được Đông y sử dụng làm thuốc.

+ Lá dâu (Tang diệp, thường hái sau tiết Sương giáng, gọi là Sương tang diệp hay Đông tang diệp) có vị đắng, ngọt, tính bình có tác dụng tán phong, thanh nhiệt, lương huyết, sáng mắt;

+ Vỏ rễ dâu (Tang bạch bì) đã cạo sạch lớp vỏ ngoài, phơi hay sấy khô, có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh phế nhiệt, lợi thủy, chữa ho, định suyễn, tiêu sưng;

+ Cành dâu (Tang chi) đã phơi hay sấy khô có vị đắng nhạt, tính bình, có tác dụng trừ phong, lợi các khớp, thông kinh lạc, tiêu viêm, chữa sốt, giảm đau;

+ Quả dâu chín (Tang thầm) có vị ngọt, chua, tính mát, có tác dụng dưỡng huyết, bổ gan thận, trừ phong;

+ Người ta còn dùng tầm gửi cây dâu (Tang ký sinh), tổ bọ ngựa trên cây dâu (Tang phiêu tiêu), mấu gỗ thành u trên cây dâu lâu năm (Tang anh), nấm tai mèo trên cây dâu (Tang nhĩ), sâu cây dâu (Tang đố trùng)…

4. Bài thuốc dân gian từ cây dâu tằm của người đà nẵng

Chữa ho lâu ngày, viêm họng:

Vỏ rễ dâu 10g, thiên môn 10g, bách bộ 10g, bỏ lõi, sao vàng, sâm bố chính 10g, cam thảo dây 8g, để tươi, xạ can 5g, vỏ quýt 5g.

Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400 ml nước còn 100 ml, uống làm hai lần trong ngày. Có thể nấu thành cao lỏng, mỗi lần uống 1 thìa cà phê.

Chữa ho gà:

Bài thuốc hay từ dâu tằm

Vỏ rễ dâu, quả hồng bì, củ sả, bách bộ, ô mai, cát cánh, hạnh nhân, kinh giới, cam thảo, bạc hà, mỗi vị 50g. Sắc với nhiều lần nước. Cô lấy nước đặc, thêm đường nấu thành sirô. Ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 1 thìa cà phê.

Chữa đau dây thần kinh tọa:

Cành dâu, ngưu tất, thổ phục linh, thiên niên kiện mỗi thứ 12g, cà gai leo, lá lốt, đỗ đen sao mỗi vị 10g. Sắc uống ngày một thang. Dùng thời gian dài.

Chữa ho trẻ em:

Lá dâu non 12g, lá hẹ 10g. Hai thứ giã nhỏ, trộn với 3 thìa cà phê mật ong, đem hấp cơm cho chín. Để nguội, chia làm 2 - 3 lần uống trong ngày.

Chữa sốt nóng, tức ngực, ho nhiều có đờm:

Lá dâu 12g, kim ngân 12g, cúc hoa vàng 10g, bạc hà 10g, ngải cứu 10g, xạ can 8g. Sắc uống ngày một thang. Dùng 5 - 6 ngày.

Chữa mồ hôi trộm ở trẻ em:

Quả dâu chín 20g, lá dâu non 20g, đậu đen 30g, ô mai mơ 12g, vỏ hàu 12g, nướng vàng. Sắc uống trong ngày.

Chữa kém ăn, mất ngủ, đau lưng, mỏi gối:

Dâu tằm giúp chữa mất ngủ

Quả dâu chín phơi khô 100g, hạt vừng đen 100g, hạt sen bỏ tâm 100g, đỗ đen 100g. Tất cả sao vàng, tán nhỏ, rây bột mịn, luyện với mật ong vừa đủ để làm viên bằng hạt ngô.

Ngày uống hai lần, mỗi lần 30 viên với nước đun sôi để nguội.

Chữa chân tay tê bại, tắc tia sữa:

Tầm gửi cây dân 30g, rễ ngưu tất 20g. Hai thứ thái nhỏ, phơi khô, sắc uống trong ngày.

Chữa ho ra máu:

Tầm gửi cây dâu 30g, thài lài tía 30g, rễ cây chuối hột 10g, rễ cỏ tranh 10g. Sắc uống ngày một thang.

Chữa động thai, đau bụng:

Tầm gửi cây dâu 30g, lá ngải cứu 20g, cao ban long 20g, nướng cho thơm. Sắc uống trong ngày.

Chữa đái són, đau lưng:

Tổ bọ ngựa cây dâu 30g, ba kích 30g, thạch hộc 20g, đỗ trọng 20g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, tán rây bột mịn, luyện với mật ong làm viên 6g. Ngày uống hai lần, mỗi lần 1 viên với ít rượu hâm nóng.

Hoặc dùng bài: Tổ bọ ngựa cây dâu 10g, liên tu 10g, kim anh 10g, sơn dược 12g, sắc uống làm hai lần trong ngày.

Chữa đái dầm:

Tổ bọ ngựa, cây dâu 12g, đảng sâm 12g, phá cố chỉ 12g, ích trí nhân 8g, thỏ ty tử 8g, ba kích 8g. Sắc uống.

Hy vọng rằng với những chia sẽ trên của thuocthang.com.vn sẻ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cây dâu tằm cũng như các bài thuốc dân gian từ dâu tăm của vùng đất đà nẵng nhé.

Sky