Những Kiêng Cữ Sau Sinh Giúp Nhanh Hồi Phục Sức Khỏe

Kiêng cữ sau sinh mỗi thời mỗi khác, mỗi thế hệ mỗi quan niệm. Tùy vào hoàn cảnh riêng và cơ địa mỗi người mà mẹ có thể thực hiện kiêng bao lâu và kiêng như thế nào để hạn chế tối đa ảnh hưởng tới sức khỏe bản thân. Tuy nhiên cần đảm bảo yếu tố đúng khoa học đảm bảo an toàn cho mẹ. Thời nay ai còn nằm than, ai còn kiêng ở nhà 3 tháng 10 ngày? Hẳn nhiều bà mẹ hiện đại đã từng đặt ra những câu hỏi như vậy về vấn đề kiêng cữ sau sinh. Thực ra không ai bắt mẹ phải theo quan điểm Á Đông hoàn toàn hay Tây hóa là sai. Ngày nay, chuyện ở cữ đã thoải mái hơn xưa.

Tuy vậy, theo một cách nghĩ nào đó, thuộc về truyền thống vẫn có những lời khuyên từ ông bà xưa “chuẩn” khoa học mà mẹ nên ngâm cứu kỹ!

Những Kiêng Cữ Sau Sinh Giúp Nhanh Hồi Phục Sức Khỏe

Kiêng cữ sau sinh mỗi thời mỗi khác, mỗi thế hệ mỗi quan niệm. Tùy vào hoàn cảnh riêng và cơ địa mỗi người mà mẹ có thể thực hiện kiêng bao lâu và kiêng như thế nào để hạn chế tối đa ảnh hưởng tới sức khỏe bản thân. Tuy nhiên cần đảm bảo yếu tố đúng khoa học đảm bảo an toàn cho mẹ. Thời nay ai còn nằm than, ai còn kiêng ở nhà 3 tháng 10 ngày? Hẳn nhiều bà mẹ hiện đại đã từng đặt ra những câu hỏi như vậy về vấn đề kiêng cữ sau sinh. Thực ra không ai bắt mẹ phải theo quan điểm Á Đông hoàn toàn hay Tây hóa là sai. Ngày nay, chuyện ở cữ đã thoải mái hơn xưa.

Tuy vậy, theo một cách nghĩ nào đó, thuộc về truyền thống vẫn có những lời khuyên từ ông bà xưa “chuẩn” khoa học mà mẹ nên ngâm cứu kỹ!

PHỤ NỮ CÓ NÊN KIÊNG CỮ SAU SINH KHÔNG?

Câu trả lời là NÊN. Bởi vì trong quá trình chuyển dạ, người mẹ mất rất nhiều sức lực. Người xưa có câu “gái chửa, cửa mả”, hay “phụ nữ đau đẻ như gãy 20 cái xương sườn cùng một lúc”.

Nói vậy để hiểu quá trình mang thai, sinh con vất vả và nguy hiểm đến nhường nào. Do đó, bạn nên chú ý kiêng cữ sau sinh để nhanh chóng hồi phục cơ thể.

THỜI GIAN KIÊNG CỮ SAU SINH LÀ BAO LÂU?

Thời xưa, sau sinh các mẹ cần phải ở cữ trong vòng 100 ngày (3 tháng). Phụ nữ sẽ phải ở phòng kín, không nói chuyện với người lạ, không đọc sách, không tắm rửa, không dùng điện thoại…

Bởi lẽ người xưa cho rằng nếu không kiêng cữ người mẹ sẽ dễ bị ốm, đau nhức xương khớp, tay chân đau mỏi, nhức đầu…Tuy nhiên, nhờ sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật ngày nay, các chuyên gia đã chứng minh việc kiêng cữ nên thực hiện trong 1 tháng.

Chỉ sau 3 – 4 ngày sinh xong, người mẹ đã có thể tắm rửa, làm vệ sinh cơ thể. Điều quan trọng người mẹ cần làm đó là tránh vận động, tránh làm việc nặng, tránh quan hệ, tránh căng thẳng, lo lắng…

SAU SINH NÊN KIÊNG CỮ NHƯ THẾ NÀO?

Kiêng cữ sau sinh như thế nào để cơ thể nhanh hồi phục là nỗi băn khoăn của không ít người. Thực tế, sau sinh cơ thể bạn cần được nghỉ ngơi và có chế độ chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng phù hợp để mẹ khỏe, con vui. Nếu đang trong thời gian ở cữ, các mẹ hãy tham khảo những thông tin sau để kiêng cữ đúng cách cho mình nhé!

Đối Với Phụ Nữ Sinh Thường

• Sử Dụng Gối Mềm Khi Đi Xe Hơi

Khi đi taxi hay đi ô-tô từ bệnh viện về nhà hoặc di chuyển ra ngoài khi có việc gấp mẹ nên đặt một chiếc gối mềm ở dưới bụng để giảm cơn nhói khi đi xe.

Dù xe có đi chậm thì cũng không thể tránh được những cú phanh xe hay dừng đột ngột. Việc làm này giúp chỗ khâu bụng bị ít ảnh hưởng và đau hơn.

• Không Ăn Mặn Và Kiêng Khem Quá Mức

Một số bà mẹ mới sinh được khuyên ăn thức ăn khô và mặn như thịt kho tiêu, cá bống kho tộ, kiêng ăn rau, canh… để da thịt được săn chắc. Thực tế, việc ăn thức ăn khô, mặn cùng chế độ ăn thiếu rau xanh có thể khiến bạn bị tăng huyết áp, táo bón ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Ngoài ra, bạn không nên ăn đồ lạnh, thức ăn lên men như các loại dưa muối hay thức ăn để qua đêm, không ăn đồ sống nhằm hạn chế tình trạng nhiễm khuẩn hay ký sinh trùng gây bệnh. Bạn nên ăn đồ mới nấu, uống đủ nước.

Tuy cần kiêng cữ sau sinh nhưng bạn không nên kiêng khem quá mức vì dễ dẫn đến tình trạng suy nhược cơ thể, dễ nhiễm bệnh, thiếu dưỡng chất thiết yếu, ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Ngoài các loại thực phẩm nên tránh kể trên, bạn nên ăn đa dạng các loại thực phẩm.

Nếu mới sinh, bạn nên tránh ăn các thực phẩm chế biến sẵn vì trong nhóm thực phẩm này thường có nhiều muối, đường, các chất bảo quản không tốt cho sức khỏe, nhất là với các bà mẹ mới sinh.

• Tránh Khiêng, Mang Vác Vật Nặng

Trong tháng cữ, tốt nhất là 3 tháng sau sinh không nên làm nhiều việc nặng hoặc giặt quần áo bằng tay vì như vậy sau này gân tay nổi nhiều rất xấu. Lao động nặng quá sớm còn là nguyên nhân trực tiếp gây sa tử cung.

Một tháng sau khi sinh, tử cung vẫn còn to và nặng, trong khi các cơ và dây chằng nâng đỡ ở đáy chậu còn đang mềm yếu, chưa phục hồi sau thai nghén.

Điều này khiến dạ con dễ bị sa xuống dưới. Những phụ nữ sinh con nhiều lần có nguy cơ sa dạ con cao hơn.

• Không Leo Cầu Thang Nhiều

Nếu phòng nghỉ của bạn ở tầng cao thì tốt nhất là nên dọn xuống tầng 1 hay tầng trệt để nghỉ ngơi vì sinh mổ nên kiêng leo cầu thang. Hãy hạn chế leo cầu thang nhất có thể.

• Không Uống Rượu Và Thức Uống Có Cồn, Caffeine

Uống rượu và các thức uống có cồn có thể khiến bạn bị huyết áp cao. Sau sinh, nếu nuôi con bằng sữa mẹ, bạn tuyệt đối không uống rượu bia, vì những thức uống này có thể đi vào sữa mẹ, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, lượng sữa tiết ra sẽ giảm nếu mẹ thường xuyên uống rượu hay các thức uống có cồn. Bạn nên uống đủ nước để cơ thể khỏe mạnh, có đủ sữa cho bé bú. Những thức uống mà bạn nên uống là nước lọc, nước trái cây và sữa.

Đồng thời, tránh sử dụng cà phê và các loại thức uống có caffeine. Caffeine có trong các loại thức uống có thể đi vào sữa mẹ khiến bé trằn trọc, khó ngủ. Bạn nên kiểm tra thông tin ghi trên nhãn bao bì các loại thức uống đóng chai vì một số loại có chứa caffeine để tránh uống nhầm.

• Không Sử Dụng Thuốc Bừa Bãi

Nếu đang nuôi con bằng sữa mẹ và gặp các vấn đề về sức khỏe, bạn chỉ nên sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ. Nguyên nhân là bởi những gì bạn nạp vào cơ thể đều có thể đi vào dòng sữa gây ảnh hưởng không tốt đến bé.

• Phụ Nữ Sau Sinh Không Nên Nín Tiểu

Mẹ sau sinh không nên nín đi vệ sinh nếu không các mẹ sẽ bị nhiễm trùng đường tiết niệu.

• Tránh Quan Hệ Tình Dục Sớm

Sau khi sinh, bạn nên đợi khoảng 4 – 6 tuần mới quan hệ tình dục trở lại. Nguyên do là cơ thể cần có khoảng thời gian nhất định để hồi phục sau cuộc vượt cạn tốn nhiều sức lực. Do đó, trong thời gian ở cữ sau sinh, bạn nên tránh quan hệ sớm để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng, chảy máu vùng kín.

• Không Nên Nói To

Phụ nữ sau sinh thường mệt mỏi, nếu nói to, nói ráng sức sản phụ dễ bị hụt hơi. Do đó, một điều cần kiêng cữ sau sinh là không nên nói to.

• Tránh Xa Các Thiết Bị Điện Tử

Sử dụng nhiều điện thoại, laptop, máy tính bảng, xem tivi… cũng là điều tối kỵ sau khi sinh. Nếu các mẹ không muốn sau này khi mới 40 tuổi mà mắt mờ, không nhìn thấy gì thì tốt nhất nên tránh xa đồ công nghệ ra một chút.

• Tránh Căng Thẳng, Mệt Mỏi

Nếu bạn mệt mỏi, căng thẳng, hormone gây nên tình trạng này cũng có thể đi vào sữa, tác động xấu đến bé yêu khiến bé khó chịu, quấy khóc, chậm lớn. Nếu việc chăm sóc bé và chăm lo việc nhà khiến bạn mệt mỏi, hãy cố gắng nhờ người thân hỗ trợ hoặc thuê người giúp việc theo giờ để bạn có thời gian nghỉ ngơi.

• Không Tắm Nước Lạnh Hoặc Bơi

Một trong những việc cần kiêng cữ sau sinh là bạn nên tránh tắm nước lạnh hoặc bơi nhằm hạn chế tình trạng nhiễm lạnh, nhiễm khuẩn, chuột rút.

• Những Thực Phẩm Cần Tránh Ăn Khi Đang Ở Cữ Sau Sinh

Sau khi sinh và đặc biệt nếu đang cho con bú, bạn nên tránh ăn những thực phẩm sau: chocolate, quế, tỏi, ớt, hành tây, bông cải xanh, bông cải trắng, dưa chuột, bắp cải, dứa (thơm), kiwi, dâu tây, trái cây họ cam quýt và nước ép của chúng. Nguyên nhân là các loại thực phẩm này có thể khiến sữa có mùi khiến bé không thích bú.

Đối Với Phụ Nữ Sinh Mổ

Với Các mẹ sau khi sinh mổ thì phải kiêng thêm nhưng điều dưới đây:

• Không Khóc Khi Tắm

Dù có bất kỳ chuyện ấm ức gì sau sinh mẹ cũng không nên trốn vào nhà tắm vừa khóc vừa bật vòi nước, nhất là với mẹ sinh mổ. Khi nước mắt nhỏ vào vết sinh mổ thì vết mổ càng lâu lành. Lâu lành thì đồng nghĩa với việc các mẹ phải chịu đau lâu.

• Nhờ Người Nhà Chăm Sóc Vết Mổ

Mẹ đừng cố gắng kéo bụng để nhìn rõ hơn vết khâu mổ. Thay vào đó hãy nhờ người thân quan sát xem vết khâu có khô và sạch hay không. Càng cố kéo lên nhìn thì càng lâu khô, thậm chí còn chảy cả máu.

• Chú Ý Tư Thế Nằm Ngủ Và Cho Con Bú

Mẹ nằm hơi ngả lưng về phía sau và bé nằm dọc theo chiều ở trên người mẹ. Tư thế này áp dụng cho các mẹ sinh mổ nhằm tránh bé động vào vết thương phẫu thuật trên bụng.

• Tránh Những Thực Phẩm Tối Kỵ Khi Sinh Mổ

Tuy bạn có vết mổ nhưng việc kiêng khem chỉ thực hiện với một số thức ăn không tốt cho quá trình lành sẹo như: Đồ nếp, rau muống, lòng trắng trứng gà… vì chúng là những thức ăn làm tăng quá trình tạo mủ viêm, hay gây ra sẹo lồi…

NHỮNG VIỆC NÊN LÀM TRONG THỜI GIAN Ở CỮ SAU KHI SINH

Trong thời gian ở cữ, để đảm bảo sức khỏe và có tinh thần thoải mái, bạn nên thực hiện những điều sau:

1. Ngủ đủ giấc

Ngủ đủ giấc giúp cơ thể bạn có thể phục hồi sau sinh nhanh hơn. Việc ngủ đủ giấc còn giúp tinh thần bạn sảng khoái, giảm căng thẳng sau sinh, giảm nguy cơ bị stress, nhờ đó lượng sữa có thể tiết ra nhiều hơn.

2. Uống đủ nước

Sau sinh bạn nên uống từ 8 – 10 ly/ngày, các thức uống nên uống là nước lọc, nước trái cây hay sữa. Hãy uống nước thường xuyên, không nên chờ có cảm giác khát mới uống. Việc uống đủ nước giúp quá trình trao đổi chất trong cơ thể diễn ra thuận lợi hơn, hạn chế táo bón sau sinh.

3. Chăm sóc vết mổ hoặc vết rạch tầng sinh môn

Nếu bạn bị rạch tầng sinh môn, việc chăm sóc vết thương này sau sinh cần được chú ý để tránh nhiễm trùng hay tai biến… Bạn có thể ngâm mình trong bồn nước ấm hoặc ngồi trong thau nước ấm để giảm đau. Ngồi trên gối mềm sẽ thoải mái hơn so với bề mặt cứng. Nếu vết rạch đau gây tiểu khó, bạn có thể dội nước ấm lên vết thương để tiểu dễ dàng hơn. Bạn có thể dùng túi chườm đá áp lên vết thương để giảm sưng, đau. Sau khi đi vệ sinh, lau khô từ trước ra sau để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn.

Nếu bạn sinh mổ, sau khi xuất viện, ngoài việc cảm thấy vết thương ngứa, đau, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi, lo lắng hoặc thậm chí buồn bã. Đây là phản ứng bình thường sau sinh, bạn không cần quá lo lắng. Bạn không nên thực hiện các hoạt động mạnh, đột ngột nhằm tránh gây áp lực lên vết mổ.

4. Hãy nuôi con bằng sữa mẹ

Việc nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ giúp bạn tiết kiệm được thời gian và tiền bạc mà còn cho bé cơ hội được hưởng nguồn dinh dưỡng quý giá, giàu kháng thể. Nuôi con bằng sữa mẹ còn giúp cơ thể bạn hồi phục nhanh sau sinh và giảm cân hiệu quả. Hãy chọn ăn những thực phẩm lành mạnh, giàu chất xơ để nguồn sữa có đủ các dưỡng chất cần thiết cung cấp cho bé yêu.

5. Có biện pháp ngừa thai phù hợp

Ngay khi quan hệ tình dục trở lại, bạn hãy sử dụng các biện pháp tránh thai thích hợp để tránh mang thai ngoài ý muốn. Bạn có thể dùng bao cao su, màng ngăn âm đạo, thuốc tránh thai dành cho phụ nữ cho con bú…

NHỮNG BÍ QUYẾT GIÚP HẠN CHẾ MỆT MỎI SAU SINH

Tình trạng mệt mỏi sau sinh là điều khó tránh khỏi, song bạn có thể hạn chế điều đó bằng những cách sau:

+ Hãy tranh thủ chợp mắt khi bé ngủ. Việc này giúp bạn có cơ hội được nghỉ ngơi, thư giãn sau thời gian dài mang thai vất vả.

+ Mỗi ngày, hãy dành chút thời gian để vận động nhẹ nhàng, thư giãn bằng việc đọc sách hay nghe nhạc.

+ Tắm vòi sen với nước ấm giúp cơ thể được thư giãn.

+ Mỗi ngày nên dành chút thời gian nói chuyện với chồng, chia sẻ với anh ấy những điều thú vị hay những khó khăn mà bạn gặp phải trong thời gian ở cữ sau sinh.

+ Dành thời gian chơi với em bé, việc này giúp bạn giảm stress mà tình cảm mẹ con cũng gắn bó hơn.

+ Trò chuyện với người thân, bạn bè để không cảm thấy cô đơn khi đang trong thời gian ở cữ sau sinh.

Hoàng Quyên